بررسي روند تغييرات فراواني روزهاي همراه با توفان تندري در ايران با استفاده از روش هاي ناپارامتريك

طوفان هاي تندري ازجمله پديد ه هاي آب و هواي هستند كه گاهي مي توانند باعث خسارات جبران ناپذيري به زيست بوم گردند. بدين منظور در مطالعه حاضر جهت شناسايي وجود روند در فراواني روزهاي همراه با توفان تندري در پهنه ي ايران، ازآمار 33 ايستگاه همديد كه داراي آمار بلند مدت، از بدو تأسيس تا سال 2005 بودند بهره گرفته شد. ابتدا با اعمال روش هاي ناپارامتري من كندال و تخمين گر شيب سن بر روي چهار سري زماني فصلي و يك سري زماني سالانه هر ايستگاه، معناداري آنها مورد ارزيابي قرار گرفت. همچنين جهت تشخيص سال آغاز روند از آزمون نموداري گام به گام من كندال استفاده شد. يافته ها نشان مي دهند كه نقطه بيشينه فراواني مكاني روزهاي توأم با توفان تندري در پهنه ي ايران تابع زمان است. ارزيابي روند توسط هر دو آزمون حاكي از آن است كه كليه ي روندهاي معنادار در تمام سري ها به جزء سري سالانه ايستگاه بم از نوع افزايشي هستند. بدين ترتيب با توجه به مشابهت زياد نتايج دو آزمون مي توان روند كلي توفان تندري را در ايران، در هر 5 سري زماني از نوع افزايشي دانست. در اين رابطه بيشترين و كمترين روند، به ترتيب مربوط به سري زماني سالانه و سري زماني زمستانه هستند؛ به طوريكه در سري زماني سالانه روند 58% ايستگاه ها معنادار بودند. همچنين آزمون گام به گام آشكار نمود كه در سري زماني سالانه اكثر روندهاي معنادار از دهه هاي 70 و 80 ميلادي آغاز شده اند.