تحليل كمي تأثير فعاليت هاي نوزمين ساختي بر شاخص هاي ريخت زمين ساختي در حوضه آبريز زيارت

پژوهش كنوني به منظور شناخت فعاليت هاي نو زمين ساختي حوضه آبريز زيارت، در دامنه شمالي البرز خاوري واقع در جنوب گرگان و با استفاده از محاسبه شاخص هاي ريخت زمين-ساختي و شواهد زمين ساختي موجود در منطقه، صورت گرفته است. در اين راستا 6 شاخص زمين ريختي (شاخص هاي شيب رود، نامتقارني حوضه زهكشي، شكل حوضه، منحني فرازسنجي، انتگرال فرازسنجي و پيچ و خم پيشاني كوهستان) محاسبه و نتايج به دست آمده از آنها مورد تحليل قرار گرفت. نتايج كلي بررسي اين ويژگي ها، به عنوان شاخص زمين ساخت فعال نسبي محاسبه شد و به چهار رده شامل مناطق خيلي فعال، فعال، متوسط تا مناطقي با فعاليت كم، تقسيم بندي شد. رده هاي بالاي فعاليت زمين ساختي اغلب در خاور و جنوب خاوري حوضه زيارت بدست آمد، در حالي كه بقيه نواحي داراي رده هاي متوسط است. از ديگر نتايج اين پژوهش، پايين بودن مقادير محاسبه شده شاخص پيچ و خم پيشاني كوهستان و مقادير بالاي شاخص شيب رود است. افزايش ميزان فعاليت زمين ساختي در بخش هاي اين حوضه مي تواند وابسته به موقعيت نقاط اوج شاخص شيب رودخانه ها در راستاي گسل ها و پاره هاي گسلي باشد. همچنين مقدار نامتقارني حوضه زهكشي در بيشتر زيرحوضه هاي اين منطقه بيشتر يا كمتر از 50 محاسبه شده است كه نشان دهنده انحراف حوضه ها به سوي باختر يا خاور هر آبراهه است. از سوي ديگر، بالا بودن مقادير نامتقارني حوضه زهكشي در شاخه اصلي رودخانه زيارت به طور واضح حاصل عملكرد گسل هاي كاسپين و در بخش هاي جنوب و جنوب خاوري اين حوضه تحت تأثير فعاليت گسل هاي رادكان و تل انبار مي باشد. همچنين نتايج به دست آمده از بررسي شاخص زمين ساخت فعال نسبي در ناحيه مذكور، بيانگر تمركز مناطقي با فعاليت بالاي زمين ساختي در بخش مركزي و جنوب خاوري حوضه زيارت است، در حالي كه ساير مناطق داراي رده هاي متوسط فعاليت زمين ساختي هستند، اين امر مؤيد فعال بودن منطقه مذكور از نظر نو زمين ساختي مي باشد. مطالعات انجام شده بر روي روند شكستگي ها، آثار گسلي و آبراهه ها در ايستگاه هاي شمالي و مركزي اين منطقه بيانگر اين مطلب است كه ارتباط نزديكي بين خطواره ها، عناصر ساختاري و روابط هندسي موجود بين آنها و موقعيت قرار گيري آبشارها و چشمه ها وجود دارد.

Current research in order to identify neo tectonic activity of the ziyarat basin has been made on the northern slopes of the eastern Alborz in south-Gorgan and using the index of morpho tectonic and tectonic evidence in the area. In this regard، the 6 morphological parameters were calculated and the results are analyzed. The overall results of these features، as indicators of the relative activity was calculated and it consists of four classes of active regions، active regions with moderate to low activity، were classified into. Often the high activity of the class was made east and south-east basin ziyarat، while other areas of middle class are. The results of this study، low amounts calculated mountain front sinuosity and high is the stream-gradient index. Increased activity the tectonics region in the basin can be relative to position of the peak stream- gradient; along the faults and the segment of faults. The drainage basin asymmetry of many sub basins is estimated more or less 50، that is shown the diversion to the west or east of the drainage basin. On the other hand، high levels of drainage basin asymmetry visit the main branch of the river and the Caspian fault clearly: in the southern and south eastern of this basin is affected by activity Radkan and Tal Anbar faults. The results of the evaluation of the relative active tectonics index، represents the activity of the focus areas in the central and south made the ziyarat to the eastern basin، while other areas of middle class of the relative active tectonics، this confirms the activation of the neo tectonics area that is. Studies on the fracture process، works and drainage fault in the northern and central station is indicating، the close association between the lineaments، the structural elements and the geometric relationships between them and the position of waterfalls and fountains there.