مالكيت مستقيم و غيرمستقيم اوراق بهادار

Direct and Indirect Holding Systems of Securities

تحولات دنياي مدرن در بازارهاي سرمايه نيز ظهور يافته و الكترونيكي شدن اوراق بهادار را به دنبال داشته است. در پي اين تحول، مالكيت اين اوراق از مستقيم به غيرمستقيم تغيير شكل يافت. نامرسوم بودن استفاده از مالكيت غيرمستقيم در كشورهايي با سيستم حقوقي رومي- ژرمني از يك‌سو و مشكلات كاربردي مالكيت مستقيم از سوي ديگر، مطالعه و تبيين ماهيت انواع مالكيت اوراق بهادار را مي‌طلبد. در اينجا مالكيت مستقيم را رابطۀ بي‌واسطه بين شركت‌ها و سرمايه‌گذاران تعريف كرده‌ايم. مالكيت غيرمستقيم نيز رابطۀ بي‌واسطه ميان شركت‌ها و واسطه‌ها از يك‌سو و رابطۀ باواسطۀ شركت‌ها با سرمايه‌گذاران از سوي ديگر است. سيستم فعلي حاكم بر مالكيت اوراق بهادار در ايران، سيستم مالكيت مستقيم است. باتوجه به سيطرۀ معاملات اوراق بهادار اسلامي (صكوك) در سال‌هاي اخير، تحليل مالكيت اين اوراق ضروري است. به‌نظر مي‌رسد مالكيت غيرمستقيم اوراق بهادار بهتر از ديگر انواع مالكيت پاسخگوي نيازهاي بازار سرمايه است.

Following the evolution occurred in Capital Markets and dematerialization of securities, Indirect Holding System (IHS) of Securities was performed so that the risk of Paper Crunch, robbery or loss of physical securities decreases. In this research in addition to investigating the disadvantages of Direct Holding System, we concluded that the main characteristic of this system is the direct relationship between issuer and investor. Indirect Holding System is the direct relationship between issuer and intermediaries such as Central Depository Companies and brokers on one hand and the indirect relationship between issuer and investor on the other hand. Iran obeys Direct Holding System.