مطالعۀ تطبيقي ماهيت حقوق تصويري ستارگان در تبليغات تجاري

Comparative study of the nature of celebrities’ image rights in commercial advertisements

امروزه از تصاوير ستارگان براي تبليغ كالاها و خدمات استفاده مي‌شود و اين پديده روزبه‌روز در حال گسترش است. از يك سو در سال‌هاي اخير، ستارگان به ارزش تصوير و حقوق تصويري خود در دنياي تبليغات آگاهي يافته‌اند و از سوي ديگر، بسياري از بنگاه‌ها و صاحبان كالا و خدمات، به نيروي جذاب شهرت ستارگان به‌عنوان ابزاري براي تقويت فروش محصولات خود پي برده‌اند. به همين لحاظ در دنياي امروزي، حقوق تصويري (Image Rights) ستارگان به دارايي باارزشي تبديل شده است. در خصوص ماهيت حقوق تصويري ستارگان رويۀ واحدي ميان نظام‌هاي حقوقي وجود ندارد. نظام حقوقي ايالات متحدۀ امريكا با پذيرش آن به‌عنوان يك حق تبليغي يا حق شهرت (Right of Publicity)، ارزش اقتصادي تصوير را به‌رسميت شناخته و آن را مانند يك حق مالي دانسته است. در ميان كشورهاي اروپايي، نظام حقوقي انگلستان، حقوق تصويري را در محدودۀ حق خلوت (Right of Privacy) توصيف مي‌كند و فرانسه هنوز در قالب نظريۀ حق بر شخصيت (Right of Personality) باقي مانده است. با درنظر گرفتن اختلاف نظر‌ها در اين حوزه، نگارندگان مقالۀ حاضر در صدد هستند ضمن بيان رويكردهاي پذيرفته‌شده در نظام‌هاي حقوقي يادشده، ماهيت حقوق تصويري را در حقوق ايران تحليل نمايند.

Nowadays, images of celebrities are used to advertise goods and services, and this phenomenon is growing. On the one hand, in recent years, celebrities become aware of the value of image and image rights in the advertisement world. On the other hand, many agencies and owners of goods and services become aware of the important effect of popularity of celebrities as a tool to boost sales of goods. Therefore, in today’s world, celebrities’ image rights become a valuable asset. There is not a uniform procedure among legal systems in respect of the nature of celebrities' image rights. The legal system of the United States has recognized the economic value of image by accepting it as a right of publicity and has considered it as an economic right. In the European countries and in France, the said issue still remains in the framework of right of personality while in legal system of England, image rights is described within the right of privacy. By considering the differences in this field, this paper seeks to explain the adopted approaches in legal systems, and analyze the nature of image rights in Iran.