مطالعۀ تطبيقي شيوۀ تدوين قوانين و تأثير آن بر فرايند ثبت اختراع؛ مطالعۀ موردي يك اختراع ثبت شده در ايران و امريكا

A Comparative Study of the Legislation and its Impact on the Patent Process, with a Case Study of the Same Invention in Iran and the United States

آمار عملكرد ادارۀ ثبت اختراع ايران بين سال‌هاي 1386تا 1393ش حاكي از كاهش چشمگير تعداد اختراعات ثبت‌شده در ايران است. تعداد ثبت اختراع از 10346 مورد در سال 1387ش به 3436 مورد در سال 1392ش كاهش يافته است. اين درحالي است كه در بازۀ زماني مشابه يعني ميان سال‌هاي 2008 تا 2013م تعداد اختراعات ثبت‌شدۀ ايرانيان در ايالات ‌متحدۀ امريكا از 2 اختراع به 40 اختراع رسيده است. از سوي ديگر، تجاري‌سازي اختراعات در ايران با مشكلات جدي روبرو است و به گفتۀ صاحب‌نظران اين حوزه، بيش از 90 درصد اختراعات ثبت‌شده در ايران در بايگاني ادارۀ ثبت اختراع باقي مي‌مانند و هيچ‌گاه راهي به بازار پيدا نمي‌كنند. در مقالۀ حاضر به يكي از دلايل احتمالي يعني ايرادهاي قانوني در خصوص فرايند ثبت مي‌پردازيم تا ببينيم از نظر حقوقي چه چيزي باعث مي‌شود كه مخترعان ايراني با وجود هزينه‌هاي بسيار تمايل بيشتري به ثبت اختراعات خود در ايالات ‌متحدۀ امريكا دارند. براي اين منظور با مطالعۀ كتابخانه‌اي به بررسي قوانين، و با مطالعۀ ميداني و انجام مصاحبه به بررسي گواهي‌هاي ثبت اختراع صادرشده از سوي ادارات ثبت اختراع دو كشور مي‌پردازيم كه نشانگر آن است كه تفاوت‌هاي قانوني هرچند كوچك تا چه حد مي‌توانند در پياده‌سازي كاركرد‌هاي نظام ثبت اختراع مؤثر باشند.

Statistics on registration function of Iranian patent office shows that the number of registered inventions has reduced between 1386-1393. The number of issued patents from 10346 in 1387 reduced to 3436 patents in 1392. This is while at the same time from 2008-2013 the number of Iranian patents registered in USPTO increased from 2 to 40. On the other hands there are many problems with commercialization of inventions in Iran and more than 90% of registered patents remain in the archives and never gets a way to the trade. But what are the reasons? This article studies one of the probable reasons, legal defects on patent registration. So a comparative study on the patent Laws of two countries has been done. In this way it studied the laws and the issued patents from the two offices which are analyzed by technical expert. an‎d it is proved that how different legal text effects the function of the patent systems.