نواحي همگن آلودگي هواي شهر مشهد

Determination of air pollution’s homogenous areas in Mashhad

آلودگي هوا تنها يك عامل تهديد كننده سلامت نيست، بلكه يك عامل عقب كشاندن كشورها است. آلودگي هوا با افزايش ميزان مرگ و مير و بروز بيماري هاي متعدد منجر به كاهش كيفيت زندگي خواهد شد. در نتيجه آلودگي هوا كاهش نيروي كار، سطح در آمد، باز دهي و اقتصاد را در اين كشورها كاهش مي دهد. در تحقيق حاضر توزيع فضايي غلظت ذرات معلق كوچكتر از 2/5 ميكرون به عنوان آلاينده اصلي شهر مشهد با استفاده از روش تحليل خوشه اي مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور 24 نقشه ماهانه مربوط به سال هاي 1393 و 1394 براي سطح شهر مشهد تهيه گرديد. نقاط گره گاهي اين نقشه ها با استفاه از قابليتهاي سيستم اطلاعات جغرافيايي( GIS) استخراج و در ماتريسي با آرايش T تنظيم گرديد. سپس جهت تعيين نواحي همگن يك تحليل خوشه اي به روش ادغام وارد (WARD) بر روي ماتريس داده ها صورت گرفت. نتايج بدست آمده سه ناحيه مجزا از يكديگر را براي سطح مشهد نشان مي دهد. ناحيه اول كه نواحي شمال غرب شهر مشهد را در برگرفته است كمترين بار آلودگي هوا را داراست. اين ناحيه 18/2 درصد مساحت شهر مشهد را شامل مي شود. ناحيه دوم كه 56/5 درصد مساحت شهر را در برگرفته است نواحي مركزي شهر را شامل مي شود؛ و سومين ناحيه تعيين شده كه آلوده ترين منطقه شهر مشهد مي باشد مناطق شرقي شهر مشهد را در بر گرفته است اين ناحيه 25/3 درصد از مساحت شهر مشهد را شامل مي شود. متوسط غلظت ذرات معلق كوچكتر از 2/5 ميكرون در اين ناحيه 32/4 ميكروگرم بر متر مكعب مي باشد كه در بين نواحي تعيين شده بالاترين است.

Air pollution is not only a threat to human health but also is a factor of a country under developing. Air pollution leads to decrease of life quality because of increase in death and some diseases. So, it decreases levels of incomes, efficiency, and economics due to the decrease in effective employees. In this article, the spatial distribution of Particulate Matter 2.5 (PM2.5), as the major pollutant of Mashhad, was investigated with cluster analysis. So, 24 monthly maps related to the years of 1393 and 1394 of Mashhad were derivate. Angle points of maps were determined in Arc GIS software and were used in T matrices. Cluster analysis with Ward method was used to determine homogenous areas. Results showed that there is three separate area with the different amount of air pollution. Minimum air pollution belongs to the first region, which is in the northwest of Mashhad with 18.2% of Mashhad’s area. The second region, which has 56.5% of the area, is in the central zone and the third region with maximum air pollution, is in the east zone of Mashhad with the 25.3% of the area. Mean concentration of PM2.5 in the third region was 32.4 micrograms per cubic meter which were the maximum density in all regions.