واكاوي سير تحول و چالش هاي مشاوره در آموزش و پرورش ايران

امروزه به دليل تغييرات پيچيده و سريع در ابعاد گوناگون فردي، اجتماعي و فرهنگي؛ دانش آموزان در دوره هاي سني و تحصيلي مختلف از يك سو، داراي نيازها و مشكلات خاصي هستند و از سوي ديگر با تصميم ها و چالش هاي متفاوت و متعددي مواجه اند و مشاوران به عنوان كارشناساني كه در حوزهي خدمات ياورانه تربيت شده اند مي توانند هم به دانش آموزان در اين امور و هم به همكاران خود (معلمان و مربيان در تسهيل و بهبود فرآيند آموزشي و پرورشي، كمك نمايند. از اين رو، بررسي و بازانديشي آنچه طرح ريزي شده و آنچه به انجام رسيده در پويايي و شكوفايي حرفه اي در اين حوزه تسهيل كننده و راه گشا خواهد بود. لذا پژوهش حاضر كه از نوع پژوهش هاي مروري است به بررسي روند و سير تحول نظام راهنمايي و مشاوره در آموزش وپرورش مي پردازد. گذشت بيش از دو دهه ارائه خدمات مستمر مشاوره اي در سطح مدارس، وجود برخي چالش ها و تداخل وظايف در سطح مدرسه، بازنگري و تعيين استراتژي هاي نوين در شيوه و نحوه ارائه خدمات مشاوره اي را هم در بعد كيفي و هم كمي ضروري مي سازد. در بررسي سير تحول راهنمايي و مشاوره در كشور شش دوره مجزا كه هر كدام بيانگر فراز و فرودهاي خاصي است قابل درك و اثبات مي باشد. اين دوره ها عبارتند از: دوره ايده پردازي و برنامه ريزي مقدماتي دوره اجراي ناقص برنامه دوره ركود و تعطيلي دوره برنامه ريزي زيرساختي، احيا و بازسازي برنامه مشاوره: دوره توسعه، رشد و بلوغ كاري و دوره ي سكون، فرسايش و جابه جايي مشاوران. مي توان نتيجه گرفت كه برنامه راهنمايي و مشاوره عليرغم ضرورت و اثربخشي از ابتداي اجرا تاكنون با چالش هاي متعدد و مختلفي مواجه بوده است. در حالي كه انتظار مي رفت با توجه به سلامت نگري و اثربخشي آن، خيلي زودتر به سامان مي رسيد كه اين امر نيازمند توجه ، حمايت و برنامه ريزي علمي هم در تربيت نيروي انساني و هم در حوزه اجرا مي باشد