بهره وري واحدهاي آموزشي و پژوهشي در دانشگاههاي جامع دولتي ايران

Productivity of educational units in Iran's comprehensive public universities

به ­دليل كمبود نيروهاي متخصص در برهه‌اي از زمان، دانشگاههاي متعددي بدون توجه به سطح كيفي جامعه گسترش يافتند و اين امر موجب افت كيفيت و متناسب نبودن تعداد دانش ­آموختگان با نياز جامعه شد. امروزه، اين كمبودها مرتفع شده و نياز به كمّيت جاي خود را به افزايش كيفيت تحصيلي داده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با استفاده از روشي مناسب وضعيت دانشگاههاي بزرگ دولتي كشور بر اساس آخرين اطلاعات در دسترس ارزيابي و تحليل شود. اين بررسي با شاخصهاي كارايي و بهره‌وري واحدهاي آموزشي و پژوهشي 20 دانشگاه مادر در تمام سطوح تحصيلي و اندازه­ گيري عوامل مؤثر بر آنها انجام شد و نتايج نشان داد كه كارايي دانشگاهها در بخش آموزش نسبت به بخش پژوهش بيشتر است، درحالي­كه روند رشد بهره ­وري بخش پژوهش مثبت و بخش آموزش منفي است و در شرايط يكسان، بيشتر دانشگاهها به­ طور نسبي ناكارا و فقط دانشگاه هاي شهيد بهشتي و تهران در بخش هاي آموزش و پژوهش نسبت به ساير دانشگاهها كارا هستند؛ ساير دانشگاهها رشد متوازني ندارند و اتخاذ مديريت برنامه‌ريزي راهبردي و ايجاد فضاي رقابت براي بهبود بهره‌وري دانشگاهها ضرورت دارد.

Because of the shortage of experts in some periods, many universities were established without considering quality. This caused a decline in quality of educational system and a mismatch between numbers of graduates and society's needs. Today, shortages had been overcome and quantity expansion is replaced by needs for quality expansion. This paper attempted to measure efficiency and productivity of 20 comprehensive public universities in all levels, and determines factors effecting productivity growth such as efficiency change and technological growth. Data envelopment analysis, as an appropriate method to measure efficiency and productivity changes, was used. Results showed that that the efficiency of teaching sector is better than research sector, whereas productivity change of reaserch sector was positive and teaching sector was negetive. Furthermore, in an equal conditions, most universities were relatively inefficient. Only Shahid Beheshti University and University of Tehran were somewhat efficient institutions in both teaching and research. Other universities didn’t have balanced growt . It is necessary to have strategic plans and creating a competitive environment in order to increase productivity in Iran's universities.