نقش تحقيق و توسعه و ظرفيت جذب در بهره وري كل عوامل توليد در كشورهاي منتخب در حال توسعه

The role of research and development and absorption capacity in the total factor productivity of selected developing countries

هدف اين پژوهش بررسي تأثيرات آستانه­اي بالقوه در رابطه ميان سرمايه انساني، تحقيق و توسعه و بهره ­وري كل عوامل توليد در منتخبي از كشورهاي در حال ­توسعه طي دوره زماني 2013-1996 بود. براي انجام دادن پژوهش از مدل رگرسيوني انتقال ملايم تابلويي استفاده شد. نتايج مطالعه حاكي از وجود رابطه غيرخطي بين متغيرها بود و يك مدل دو رژيمي با حد آستانه­اي 3/40 پيشنهاد شد. در رژيم اول متغيرهاي هزينه­ هاي تحقيق و توسعه، سرمايه انساني و حكمراني خوب تأثير مثبت و معنا­دار و متغيرهاي مخارج مصرفي دولت و صادرات فناوري تأثير منفي و معنا­دار بر بهره­وري كل دارند. در رژيم دوم و با گذار به سطح بالاتر سرمايه انساني، متغيرهاي هزينه­ هاي تحقيق و توسعه، سرمايه انساني، حكمراني خوب و مخارج مصرفي دولت تأثير مثبت و معنا­دار و متغير صادرات فناوري تأثير منفي و معنا­دار بر بهره ­وري كل دارند. در واقع، با گذر به سطح بالاي شاخص سرمايه انساني، مخارج مصرفي دولت تغيير علامت داده و از شدت تأثير منفي متغير صادرات فناوري كاسته شده، اما ميزان تأثيرگذاري متغيرهاي هزينه­ هاي تحقيق و توسعه، سرمايه انساني و حكمراني خوب افزايش داشته است. نتايج تحقيق نشان داد كه شاخص سرمايه انساني بيشترين نقش را در افزايش بهره­وري كل عوامل توليد دارد، لذا، توصيه مي ­شود كه سهم عمده ­اي از توليد ملي صرف بهبود شاخص سرمايه انساني و هزينه ­هاي تحقيق و توسعه شود.

The purpose of this study was to investigate the potential threshold effects among human capital, R&D and total factor productivity in selected developing countries over the 1996-2013 periods. In doing so, a panel smooth transition regression model was applied. The results indicated a nonlinear relationship among variables under investigation and propose two regime model and a threshold of 3.40. In the first regime, variables namely costs of research and development, human capital and good governance had significant and positive impact and government consumption expenditures and technology exports had significant and negative impact on total productivity. In the second regime, with transition to a higher level of human capital, the cost of R&D, human capital, good governance and government consumption expenditures had significant and positive effect and export of technology had a significant and negative impact on total factor productivity. In fact, with transmission to the higher level of human capital index, the sign of government consumption expenditures is changed and the negative impact of technology exports has been reduced. However, the impact of costs of research and development, human capital and good governance has been increased. According to the results, human capital index had the most significant role in increasing total factor productivity, so this study suggested spending more share of GDP on R&D and human capital indicators