بررسي نقش المان‌هاي شهري در تقويت هويت كالبدي؛ مطالعه موردي شهر شيراز

The Role of Urban Monuments in Preserving Urban Identity, the Case Study of Shiraz

المان (يادمان)هاي شهري نقش مهمي در فرايند شكل گيري، تغيير و بازتوليد هويت شهري دارند. در شرايط امروزين كه هويت شهرها با شتاب زيادي دستخوش تغييرات است، جايگاه المان‌هاي شهري به عنوان عناصر هويت بخش شهر دوچندان مي‌نمايد. شهر ايراني در گذشته از استقلال، شخصيت و هويت ويژه­اي برخوردار بوده، در حالي كه در شرايط كنوني به سمت كمرنگ شدن هويت خود حركت مي­كند. توجه ناكافي پديدآورندگان فضاها و عناصر شهري به مفهوم زيبايي در كنار رواج روحيه سوداگري در بسياري از فعاليت­هاي شهري از جمله ساخت و سازها باعث بروز و تشديد اين مسأله مي­گردد. در اين پژوهش سعي بر آن است تا ضمن پرداختن به جايگاه المان هاي خاص در شهر شيراز، اثرات آنها در هويت بخشي به شهر مورد بررسي قرار گيرد. روش پژوهش، تحليلي – پيمايشي بوده و شيوه گردآوري اطلاعات، ميداني و با استفاده از ابزار پرسشنامه است. نمونه­هاي مورد مطالعه شامل پنج المان شهري در شهر شيراز است كه مورد توجه شهروندان و گردشگران قرار دارد. نتايج بدست آمده از تحليل ­هاي توصيفي و استنباطي روي داده­ هاي جمع آوري شده نشان مي­دهد ارزيابي كيفي شهروندان از هويت (كالبدي) المان­ها، متأثر از جنسيت و سطح تحصيلات آن­ها است. بر پايه نتايج، المان دروازه قرآن و المان ميدان دانشجو (فلكه عَلَم) به ترتيب داراي بيشترين امتياز و كمترين امتياز كسب شده از طرف شهروندان (كاربران) هستند. همچنين نتايج نشان مي‌دهد مهم‌ترين مؤلفه ­هاي اثرگذار بر هويت كالبدي المان­هاي شهري بر اساس نظر شهروندان شامل «طراحي، فرم و معماري المان»،«تاريخي بودن» و «بومي بودن(زمينه گرايي)» است.

Urban Monuments play an important role in the processes of formation, change and reproduction of urban identity. Under present day conditions where the identities of cities are rapidly deteriorating and vanishing, the importance of urban monuments as objects of urban identity and character is ever growing. Iranian cities gained their own independence and identity in the past, meanwhile most believe that cities today are consisted of a large number of office buildings, complex roads and streets, and parks without forming a unique identity. Insufficient attention of the creators of these urban areas and elements with the aesthetic concept, beside the prevalence of the speculative aspects, and dominance of the materialistic methods and mentality, are the reasons which exacerbate most of the urban activities and constructions. There are several elements that creates the identity of a city. The goal of this research is to examine the impacts of urban landmarks and furniture that can functionally and aesthetically help identify a city. Five case landmarks and sculptures in city of Shiraz were analyzed and their roles in defining the city were examined. The results of the research proved that most of these landmarks do in fact help with identifying the city. It was also found that they are most often better received when they have roots in the traditions and cultures of the city. and those landmarks and elements that lack such characteristics might not be as practical. The research method is descriptive-analytical and the information collection was verifiable and based on the documents.