آشكارسازي همديد و هيدرومتئورولوژيك ريشه‌هاي جوي سيلاب هروچاي

Synoptic and Hydro Meteorological Detection of Meteorological Roots of Heroo Chay Flood

سيلاب ­ها يكي از شديدترين و مخرب­ ترين مخاطرات جوي مي­ باشند كه همه ساله خسارت جاني و مالي شديدي را متحمل جوامع در جاي جاي نقاط مختلف دنيا مي­كنند. پژوهش پيش رو به­ دنبال آشكارسازي ويژگي­ هاي همديدي و هيدرو متئورولوژيكي رخداد سيلاب در هروچاي به انجام رسيده است. جهت انجام اين پژوهش از داده­ هاي روزانه بارش ايستگاه ­هاي خلخال، خانقاه، آرپاچايي و لمبر و داده ­هاي ايستگاه­ هيدرومتري رودخانه كيوي چاي جهت شناسايي بارش رخ‌داده و سيلاب اتفاق افتاده و براي بررسي همديد اين پديده از داده‌هاي تراز سطح زمين (فشار سطح زمين)، داده­ هاي سطوح فوقاني جو از قبيل ارتفاع ژئوپتانسيل، امگا، باد مداري، باد نصف­ النهاري و رطوبت نسبي در ترازهاي 500 تا 1000 هكتوپاسكال استفاده به­ عمل آمد. نتايج به ­دست آمده بيانگر اين مي­ باشد كه قرارگيري سيستم كم‌ فشار در سطح زمين، وقوع بلوكينگ و قرارگيري منطقه مورد مطالعه در شرق ناوه در سطوح فوقاني، منفي بودن پيچانه ­هاي جوي و امگا در ترازهاي مختلف، همراه با تغذيه رطوبتي درياي سياه و مديترانه در ترازهاي 500 تا 700 هكتوپاسكال، درياي سرخ و خليج‌فارس و درياي عمان در ترازهاي 850 و درياي خزر در ترازهاي 925 و 1000 هكتوپاسكال شرايط لازم جهت توليد ناپايداري بر بالاي جو منطقه مورد مطالعه را فراهم كرده است. اين شرايط باعث ايجاد رگبار شديد و شدت يافتن دبي رودخانه هروچاي گشته و منجر به توليد سيلاب در اين منطقه شده است.

Floods are one of the most destructive atmospheric hazards which push different communities all over the world to suffer from life and financial damages. The present research has the aim of detection of synoptic and hydrometeorology features of flood in Herochay. For this goal, the data from daily rainfall of stations in Khalkhal, Khanghah, Arpachayi and Lamber and the data from Hydrometer station in River Kivichay was used to detect the rainfall and flood happened and for synoptic inspection of this phenomenon, the data from Sea level pressure, upper layers of atmosphere like Geopotential high, Omega, Orbital wind, Meridional wind and Relative humidity in levels of 500 to 1000 HPA was used. The obtained results show that presence of low-pressure system on the surface of ground, occurrence of blocking and located of the study area on the east of the trough on the upper levels, negativity of atmospheric eddies and omega on different levels with humid supply of Black Sea and Mediterranean sea on the levels of 500 to 700 HPA, Red sea and Persian Gulf and Oman Sea on the levels of 850 and Caspian Sea on the levels of 925 and 1000 HPA have prepared the conditions needed for generation of instability over the atmosphere of the studied area. The mentioned conditions have caused intense thunderstorm and increase of Herochay discharge and generation of flood in that region.