امكان سنجي شركت فاعل و تارك فعل در وقوع جرم

Feasibility Study on Complicity through Acts and Omissions

شركت در جرم ازجمله موضوعات قابل‌تأمل در حقوق كيفري است. مزيد اين تأمل، زماني‌ است كه رفتار يكي‌ از مرتكبان به‌صورت ترك فعل بوده و بخواهيم امكان يا عدم امكان تحقق شركت در جرم را بررسي كنيم. اين پژوهش از رهگذر روش توصيفي و تحليلي، امكان شركت فاعل و تارك فعل را در وقوع جرم تحليل مي‌كند. نتيجه­ اين پژوهش نشان مي‌‌دهد در نظام حقوقي ايران، شركت فاعل و تارك فعل تنها در وقوع جنايات به‌طور ضمني‌ و با سبب محسوب نمودن ترك فعل، پذيرفته‌شده است؛ بنابراين، امكان شركت فاعل و تارك فعل در ساير جرايم، مانند تعزيرات، در گفتمان قانون‌گذار هنوز به سكوت برگزارشده است. صرف‌نظر از موضع قابل نقد مقنن در اين زمينه، تحميل مسئوليت كيفري و مجازات بر تارك فعل، به‌ويژه در مقام شركت با فاعل، ازنظر علمي و علّي محل احتياط فراوان است.

Complicity is one of the controversial issue in criminal law. This issue is more complicated when the conduct in the physical element of a crime is an omission. The purpose of this research is seeking to investigate the feasibility of participating in committing a crime through acts and omissions. This study based on Criminal Code of Iran. Our research found that legislator has accepted participating in committing a crime through acts and omissions in fatal crimes implicitly provided for the omission will be causation of crime. However, legislator is quiet about possibility of participating in committing a crime through acts and omissions in other crimes such as Tazzir. Imposing criminal liability for omissions, regardless of legislator’s approach, particularly in participating with perpetrator’s act, is not consistent with justice.