مداخله شخص ثالث در دادرسي كيفري؛ جلوه ها و موانع

intervention of third party in criminal proceedings

در آيين دادرسي كيفري، حقوق طرفين دعوا، همواره مورد توجه حقوقدانان و قانون‌گذاران بوده و براي جلوگيري از تضييع حق ايشان راهكارهايي پيش‌بيني‌ شده است؛ اما تابه‌حال حقوق اشخاص ثالث در دادرسي‌هاي كيفري جز در موارد استثنايي مورد توجه قرار نگرفته و بدان توجه نشده است. يكي از چالش‌هاي پيش روي اشخاص ثالث، عدم پذيرش آنان از سوي دادرسان دادگاه‌هاي كيفري و نبود رويه‌اي واحد در اين خصوص است. هدف پژوهش حاضر، معرفي جلوه‌هاي مداخله شخص ثالث در دادرسي‌هاي كيفري و موانع اين مداخله است. روش پژوهش حاضر، بر مبناي توصيف و تحليل داده‌هايي است كه از طريق مطالعه پيرامون مبحث اشخاص ثالث و مشاهده رويه دادگاه‌ها در اين خصوص به دست آمد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه از مهم‌ترين نواقص آيين دادرسي كيفري در زمينه مداخله اشخاص ثالث در دعاوي كيفري، عدم تصريح در قانون و هم‌چنين، پذيرش اعتبار امر مختوم كيفري است. باوجوداين، توجه به محتواي برخي مواد قانوني همچون ماده 418 ق.آ.د.م، ماده 215 ق.م.ا و ماده 148 ق.آ.د.ك، نشان‌دهنده اهميت جايگاه شخص ثالث در دادرسي كيفري و پذيرش آن توسط قانون‌گذار است. بررسي شرايط اعتبار امر مختوم كيفري نيز نمايانگر عدم وجود شرايط كامل تحقق اين قاعده در رابطه با آراء كيفري است كه جنبه مالي دارند. ازجمله راهكارهايي كه مي­توان جهت كاهش تعارض آرا پيشنهاد داد، توجه به رويه‌هاي قضايي پذيرش شخص ثالث و الگو گرفتن از آن‌ها و هم‌چنين توجه به محتواي مواد قانوني ذكرشده و عدم تأكيد صرف به‌تصريح در قانون مي‌باشد چراكه تفسيرهاي قضايي راه‌حل مناسبي در اين زمينه است.

In the Code of Criminal Procedure, rights of litigants have been always the focus of attention lawmakers. However, rights of third parties have not been considered in any criminal proceedings yet. One of the challenges faced by third parties is their presence rejection in criminal courts and also the lack of unique precedent in this regard. The aim of this study is introducing aspects of the intervention of third parties and barriers to this intervention. The methodology of this study is based on the description and analysis of third parties literature review, the observation of court process in this regard. Findings of this research demonstrate that the most important deficiency of the Criminal Procedure Code in the regards of intervention of third parties in criminal cases is the lack of clear legislation. However, according to some legal provisions such as Article 418 of Code of Civil Procedure, Article 215 of Islamic Penal Code and Article 148 of Code of Criminal Procedure, indicates the importance of a third party in criminal procedure and its adoption by the legislator. Analyzing of Res Judicata Reflects the lack of complete terms of realization of this principle in relation to financial aspects of criminal judgments, is. Solutions that can be offered to reduce conflicts of the vote, is to consideration judicial procedures accepting third party and inspiring from them, As well as paying attention to the content of mentioned articles and not emphasis exclusively on stipulating in law; because judicial interpretations is as an appropriate solution in this field.