كليدواژه :
علت , معلول , عليت , صدقه , بديهي , اوليات , اشاعره , ترجيح بلا مرجح , عادت , خارق العاده , امكان ذاتي , حدوث ذاتي , توحيدافعالي , معقولات ثانيه فلسفي , طلب و اراده , اكثري و اقلي و دائمي , فيزيك كوانتومي
چكيده فارسي :
نيروي كنجكاوي درانسان از اهم خصيصه هاي اوست،براين اساس مي خواهد بفهمد ولذا چراگوست و نه چون حيوان چراگر.نخستين مرحله از كنجكاوي هر انسان در خود و عالم خارج از خود،كشف رابطه علي و چگونگي ربط حوادث و فعل و انفعالات درعالم وجود است.درتوجه به اين امر عده اي آن قدر عليت را واضح و اولي ديدند كه به بداهت آن حكم نمودند و اگر دلايلي هم ارائه نمودند بيشتر جنبه تنبيهي داشته است،اما گروهي ديگر به گمان منافات عليت با توحيد افعالي يا جبر يا عدم قطعيت در فيزيك كوانتومي به مخالفت با آن برخاستندو مطالبي در اثبات نظريه خود ارائه كردند كه دقت در مطالب آن ها مشخص مي كند كه درواقع دليل بر رد عليت نداشته،بلكه در تغاير و منافات عليت با امور ديگر قدرت جمع بندي نداشته اند.