نقش p53 در آپوپتوز و درمان سرطان

Role of p53 in Apoptosis and Cancer Therapy

ژن p53، معروف‌ترين ژن بازدارنده توموري است كه در بيش از 50% سرطان‌هاي انساني دچار جهش مي‌شود. اين ژن با عنوان‌هايي چون "نگهبان ژنوم"، "ژن فرشته نگهبان" و "استاد نگهبان" توصيف شده است كه به نقش حياتي آن در پايداري ژنومي، و سركوب توموري عمدتاً با القاي آپوپتوز، توقف چرخه سلولي، پيري، و مهار رگ‌زايي اشاره دارد. در اين مقاله مروري، پيشرفت‌هاي اخير در رابطه با p53، به‌ويژه نقش آن در آپوپتوز و نيز رويكردهايي جهت هدف قراردادن p53 و تنظيم كننده‌هاي آن براي درمان سرطان مورد بحث و بررسي قرار گرفته است كه هدف كلي اين درمان‌ها فعال‌كردن p53 در سلول‌هاي سرطاني به‌منظور كشتن آنها يا غيرفعال‌كردن موقتي p53 در سلول‌هاي سالم براي محافظت آنها در مقابل پرتودرماني يا شيمي‌درماني است. نتيجه‌گيري: با توجه به نقش‌هاي حياتي p53 در مهار سرطان‌زايي، اين پروتئين يكي از مهم‌ترين اهداف دارويي براي درمان سرطان است. براساس نوع تغييرات ژنتيكي ايجادشده در p53 در سلول‌هاي توموري و سالم، مي‌توان تركيبي از داروهاي متفاوت را به كار برد و نيز با فهم بهتر از مسيرهاي پيام‌رساني كه p53 در آنها درگير است مي‌توان پروتئين‌هاي بالادست يا پايين‌دست جديدي را كشف كرد كه به عنوان اهدافي براي داروهاي جديد عمل كنند.

P53 is the most famous tumor suppressor gene that is mutated in over 50% of human cancers. This gene has been described as "guardian of the genome"," the guardian angel gene", and the " master watchm@n", referring to its critical role in genomic stability, and tumor suppression mainly by inducing apoptosis, cell cycle arrest, and senescence, inhibition of angiogenesis. In this review article were discussed recent advances in p53 research, mainly its role in apoptosis and the approaches to target p53 and its regulators for cancer treatment aimed to either to activate p53 in cancer cells to kill them or temporarily inactivation of p53 in the normal cells to protect them against chemo-radiation. Conclusion: Due to the vital roles of P53 in carcinogenesis inhibition, this protein is one of the most important therapeutic targets for cancer therapy. Based on genetic variation type in P53, in the normal and tumor cells, a combination of different therapies can be used and also by more comprehensive consideration of the involved signaling pathways new upstream and downstream novel proteins can be discovered to act as targets for new therapeutic targets.