كليدواژه :
تراكم جمعيتي , كاربري , تراكم ارتفاعي , آسيب پذيري مساكن
چكيده فارسي :
وضعيت تراكم در كلان شهرهاي كشور ازجمله تهران، با افزايش شديد جمعيت و بدون توجه به آثار اجتماعي، اقتصادي، رواني، فضايي-كالبدي و زيست‌محيطي مشكلات و مسائلي را به وجود آورده كه توجه مديران و برنامه ريزان شهري را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر بهدنبال دست‌يابي به يك چارچوب مناسب از تراكم (تراكم جمعيتي، تراكم ارتفاعي و تراكم كاربري) در سطح نواحي نه‌گانه در منطقه چهار شهر تهران مي باشد و در ادامه تأثير تراكم بر افزايش آسيب پذيري ناشي از زلزله را ارزيابي مي كند. ماهيت پژوهش كاربردي و روش بررسي پژوهش با استفاده از مدل‌هاي فازي، همبستگي و رگرسيون خطي چندمتغيره مي‌باشد. روش جمع‌آوري داده ها در اين پژوهش به صورت اسنادي و پيمايشي است. بر همين اساس با استفاده از روش مجموع ساده وزني فازي (FSAW) مشخص گرديد كه ناحيه 6 (رتبه تراكمي: 1/46) و ناحيه 5 (رتبه تراكمي: 2/48)؛ به ترتيب بالاترين ميانگين رتبه تراكم را به خود اختصاص داده‌اند؛ و به عبارتي عمده تراكم‌هاي جمعيتي، كاربري و ارتفاعي منطقه چهار شهرداري تهران، در اين نواحي بوده اند. همچنين با استفاده از همبستگي و نيز رگرسيون خطي چندمتغيره ارتباط آسيب‌پذيري با انواع تراكم مورد بررسي قرار گرفت و مشخص شد كه ضرايب همبستگي چندگانه اين سه متغير مستقل با متغير وابسته (يعني آسيب‌پذيري مساكن)، برابر با 0/754 است؛ و نيز ضريب رگرسيون تراكم‌هاي سه‌گانه بيانگر اين بوده است كه ضريب رگرسيون تراكم جمعيتي برابر با 0/738، ضريب رگرسيون تراكم ساختماني برابر با 0/308 ضريب رگرسيون تراكم كاربري برابر با 0/165 بوده است كه در حقيقت بيشترين ضريب متعلق به تراكم جمعيتي در سطح نواحي نه‌گانه منطقه چهار شهر تهران است.
چكيده لاتين :
Density with increased population and disregarding social, economic, spatial-physical and environmental effects caused some problems that attracted the attention of urban planners and managements in metropolises such as Tehran. This problem is attention by urban planner and urban management. The proper framework of density (population density, high density, and land use density) at nine areas of 4 district of Tehran municipality seeks in this paper. and effect of density on earthquake vulnerability is study. This is an applied research; and research scrutiny methods are correlation, multivariate regression and fuzzy models. Data collected by documentary and survey methods. Research objectives include identifying density status (population, high, and land use) and discovering the relation between density level (population, high, and land use) and earthquake vulnerability and finally analyzing the effects of increased density (population, high, and land use) on earthquake vulnerability at municipality of Tehran (4 District). Research results show that it is necessary to consider three types of population, land use, and high densities in studying urban density. Moreover, fuzzy approach in urban density data normalization is one of the best approaches in urban vulnarability. In this regard, using fuzzy simple additive weighted method (FSAW) revealed that 7zone (density rank: 6.43), 8zone (density rank: 7.46), and 9zone (density rank: 8) at 4 district of Tehran obtained the lowest density rank; whereas, the highest mean density rank attributed to 6zone (density rank: 1.46) and 5zone (density rank: 2.48), respectively.
