بررسي روند تغييرات ميانگين حداقل دماي ماهانه دوره سرد سال در شمال غرب ايران

Study of the Cold Period Monthly Minimum Temperature Trend in Northwest of Iran

در پژوهش حاضر با هدف تحليل روند ميانگين حداقل دما در شمال غرب ايران، از آزمون ناپارامتريك من-كندال استفاده شد. براي اين منظور از داده­هاي ماهانه­ي حداقل دما در ماه­هاي ژانويه، فوريه، مارس، آوريل و همچنين نوامبر و دسامبر در 35 ايستگاه سينوپتيك طي دوره آماري 24ساله (1987-2010) استفاده شد. به منظور پهنه بندي پراكندگي ميانگين حداقل دما از روش درونيابي كريجينگ استفاده شد. طبق نتايج پژوهش، ميانگين حداقل دما در اغلب مناطق شمال غرب رو به افزايش است به طوري كه در ماه­هاي­ فوريه­، مارس و دسامبر به ترتيب در 22، 19 و 17 ايستگاه از 35 ايستگاه مورد مطالعه، روند افزايشي مشاهده گرديد. اين در حاليست كه تنها در ماه آوريل آن هم در 6 ايستگاه هواشناسي روند كاهشي داشته و روند آن در ماه­­هاي نوامبر و ژانويه از ثبات نسبي برخوردار است. از لحاظ پراكندگي مكاني، ميانگين حداقل دما در بخشهاي كوهستاني شمال غرب و جنوب شرق كمتر و بر عكس در قسمت­هاي پست و هموار شمال شرق و جنوب غرب بيشتر از ميانگين منطقه است. همچنين مشخص گرديد ميانگين منطقه­اي حداقل دما و روند آن در شمال غرب ايران در ماههاي مختلف سال رفتار يكساني نداشته است به طوري كه ميانگين آن در ماه ژانويه كاهش يافته و در ماه آوريل افزايش پيدا كرده و در ماه ­هاي نوامبر و دسامبر روند دما ثابت و بدون تغيير بوده است.

In this study, non-parametric Mann-Kendall test was used to analyze the trend of monthly mean minimum temperature in the Northwest of Iran. For this purpose, the data from 35 synoptic stations in the cold part of year including November, December and January-to-April have been used in the period of 24 years (1987-2010). Kriging interpolation method was used to obtain spatial distribution of mean minimum temperature over study area. The results showed that the minimum temperature in most parts of study area is rising so that in the months of February, March and December respectively in 22, 19 and 17 stations of the 35 stations were determined an increasing trend. While only in April, at 6 weather stations decreased and this parameter is relatively stable in November and January. Spatial distribution of monthly mean minimum temperature indicated that this element is lower in the mountainous parts of study area (including Northwest and Southeast) and whiles in lowlands (including Northeast and Southwest parts), is higher than its regional average. It was also found that regional minimum temperature and its trend in the Northwest of Iran Does not have the same characteristics in different months, so that this parameter in January and in April increased and decreased in November and December. Finally, in November and December minimum temperature has not substantially changed.