طراحي راهبردهاي توسعه پايدار گردشگري روستاهاي تاريخي - فرهنگي ايران

Design Strategies for the Sustainable Development of Tourism Iranian Historic- Cultural Villages

در دهه ­هاي اخير گردشگري به ­ويژه در مناطق روستايي از اهميت قابل توجهي در زمينه تنوع بخشي اقتصادي، حفظ ميراث طبيعي و تاريخي- فرهنگي پيدا كرده است. در اين ميان اهميت آثار تاريخي- فرهنگي موجود در روستاها به ­عنوان ميراث تمدني از جايگاه ويژه­ اي برخوردار بوده و سبب جذب گردشگران زيادي به مقصدهاي داراي چنين پتانسيل­ هايي مي­ شود. لذا بهره ­گيري از اين پتانسيل­ ها نيازمند طرّاحي، راهبردهاي مناسب و ويژه اين نواحي از سوي برنامهريزان و مديران گردشگري است. لذا اين پژوهش با هدف تدوين راهبرد مناسب براي توسعه پايدار گردشگري در روستاهاي مورد مطالعه در پي پاسخگويي به اين سؤال اساسي است كه راهبرد مناسب براي توسعه پايدار گردشگري در روستاهاي تاريخي- فرهنگي كشور كدام است؟ بر اين اساس، پژوهش حاضر با روش‌ توصيفي- تحليلي و شيوه پيمايشي و مدل تحليلي SWOC و ماتريس ارزيابي QSPM به ارائه راهبردهاي مناسب در قالب سه گروه مشاركتكننده مردم، گردشگران و مسئولان در 7 روستاي تاريخي- فرهنگي ايران پرداخته است. براي تجزيه و تحليل اطلاعات و ارائه راهبرد مطلوب توسعه گردشگري روستايي، از روش تحليلي سواك استفاده شده است. با توجّه به نتايج به­ دست آمده از نظرات جامعه ­هاي نمونه راهبرد تدافعي به­ عنوان راهبرد كانوني براي توسعه گردشگري روستايي در روستاهاي مورد مطالعه مي­ باشد.

In recent decade, tourism especially in rural area has important role in economic diversification and natural and historical- cultural heritage preservation. The available historical- cultural heritage importance in rural area as a civilization heritage has a special situation and it causes to attract many of tourists to these kind of potential destination. So, take advantages of these potential destination needs to design appropriate strategies and specific areas of the tourism planners and managers. Therefore, this study has aimed to develop strategy for the sustainable development of rural tourism and in this case study tried to answer the fundamental question that what is the appropriate strategy for sustainable tourism development in rural area where has historical -cultural potential? Accordingly, the present study by using of descriptive- analytic and survey methodology and SWOT technique, QSPM assessment matrix, has presented the appropriate strategies in three dimensions of rural community as participators, tourists and administrators in seven historical-cultural rural area. For data analyzing and presenting appropriate and comprehensive strategy for rural tourism development, had been use of SWOC analytic method. According to the obtained results from the sample communities, the defensive strategy had been selected as a central strategy for rural tourism development in case study of rural area.