تاثير درمان مبتني بر پذيرش و تعهد (ACT) بر كيفيت زندگي مادران داراي كودك مبتلا به سرطان

The Effect of Acceptance and Commitment (ACT) Therapy on the Quality of Life of Mothers with a Child Cancer

چكیده زمینه و هدف: سرطان یكی از بیماری‌های مزمن است. علی‌رغم پیشرفت‌های پزشكی، درمان‌ سرطان و افزایش تعداد بهبود یافتگان از سرطان، هم‌چنان از لحاظ احساس درماندگی و ترس عمیقی كه در فرد ایجاد می‌كند، بی­مانند است. والدین كودكان مبتلا به سرطان بیشتر از والدین كودكان سالم در معرض مشكلات روان شناختی از قبیل اضطراب، افسردگی، استرس و به طور كلی تهدید سلامت روان می‌باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر كیفیت زندگی مادران دارای كودك مبتلا به سرطان انجام شد.   روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی كه به شیوه پیش‌آزمون ـ پس آزمون با گروه كنترل انجام شد، از میان مادران كودكان مبتلا به سرطان مراجعه كننده به موسسه حمایت از كودكان سرطانی (محك) شهر تهران در سال 1395، 30 نفر از مادران  به شیوه نمونه‌گیری در دسترس و بر اساس ملاك‌های ورود و خروج به مطالعه انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و كنترل (هر زیر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ارزیابی كیفیت زندگی آزمودنی­ها با بهره‌گیری از پرسشنامه كیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی انجام گرفت. شركت كنندگان گروه آزمایش به مدت 8 جلسه و به شیوه گروهی در معرض درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند، در حالی كه آزمودنیهای گروه كنترل درمانی دریافت ننمودند. داده‌ه‌ها با استفاده از آزمون آماری كوواریانس تك متغیری(آنكوا) تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار نمرات كیفیت زندگی آزمودنی‌های گروه آزمایش در مرحله پیش آزمون40/6± 40/70 و در مرحله پس‌آزمون 35/13± 87/92 بود. در گروه كنترل نیز میانگین و انحراف معیار نمرات كیفیت زندگی قبل از مداخله 73/5± 07/69 و بعد از مداخله 58/7± 68 بود. نتایج تحلیل كوواریانس تك متغیری نشان داد كه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معنی‌داری باعث بهبود كیفیت زندگی آزمودنی‌های گروه مداخله در مرحله پس‌آزمون شده بود )35/45 =F و 01/0 p< (.   نتیجه گیری: مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود كیفیت زندگی مادران كودكان سرطانی مؤثر بود. این روش درمانی به عنوان گزینه درمانی مؤثر و مناسب جهت كاهش مشكلات روان شناختی والدین كودكان مبتلا به بیماری‌های مزمن توصیه می‌گردد.  

Abstract: Background and aim: Cancer is classified as a chronic disease. In spite of medical advances, cancer treatment and an increase in the number of cancer patients, it remains unique in terms of frustration and deep fear in the person. Parents of children with cancer are more likely to experience psychological problems than those of healthy children, such as anxiety, depression, and stress and, in general, mental health threats. The aim of this study was to evaluate the effect of acceptance and commitment therapy on the quality of life of mothers with a child with cancer. Methods: In the present quasi-experimental study, a pretest-posttest with control group, among mothers of children with cancer who referred to the Cancer Childrenʹs Support Center in Tehran in 1395, 30 mothers were selected as on the basis of entry and exit criteria and was randomly assigned to experimental and control groups (each subgroup of 15 people). The quality of life of the subjects was assessed using the World Health Organization Quality of Life questionnaire (ANKOVA). Participants in the experimental group were exposed to acceptance and commitment treatment for 8 sessions, while patients in the control group received no treatment. Data were analyzed using one-variable covariance test (ANCOVA). Results: The mean and standard deviation of quality of life scores in the pre-testl group and in the pre-test were 70.4 ± 6.40 and 92.97 ± 13.35 respectively. In the control group, the mean and standard deviation of quality of life scores before and after the intervention were 69.07 ± 5.73 and 68 ± 7.58. The results of one-variable covariance analysis indicated that acceptance and commitment therapy significantly improved the quality of life of the experimental group in the post-test (F = 45.35, p <0.01). Conclusion: Admission and commitment based interventions were effective in improving the quality of life of mothers of cancerous children. The treatment is recommended as an effective and appropriate treatment option to reduce the psychological problems of parents of children with chronic diseases.