تدوين استراتژي‌هاي برنامه‌ريزي توسعه منطقه‌اي با استفاده از مدل SWOT نمونه موردي استان گيلان

(Strategies Codificaion of Regional Development Planning With Use by SWOT (Case Study: Gilan Province)

برنامه‌ريزي استراتژيك يكي از رويكردهاي جديد در برنامه‌ريزي توسعه منطقه‌اي است كه با تفكر استراتژيك به صورت فرايندي به تحليل محيط داخلي و خارجي جهت تعيين راهبردهاي توسعه منطقه‌اي مي‌پردازد. استان گيلان در طي دهه‌هاي گذشته از لحاظ تدوين و نگرش به توسعه با چالش‌هاي اساسي چون نزول جايگاه استان گيلان در نظام توسعه ملي و تثبيت الگوي مركز – پيرامون در سطح داخلي مواجه بوده است. روش تحقيق اين مقاله توصيفي و تحليلي است. براي تعيين مسائل استراتژيك منطقه‌اي از رويكرد مستقيم استفاده شده است. روش جمع آوري اطلاعات به صورت كتابخانه‌اي و پيمايشي است. با استفاده از تكنيك دلفي در دو مرحله نظرات خبرگان براساس طيف ليكرت در مدل SWOT مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. نمونه آماري شامل 35 نفر از اساتيد و كارشناسان حوزه مرتبط با توسعه و برنامه‌ريزي منطقه‌اي مي‌باشد. براي تعيين روايي ابزار تحقيق از روايي صوري و براي سنجش پايايي آن از آزمون آلفاي كرونباخ استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد بهترين راهبرد توسعه منطقه‌اي گيلان راهبرد اقتضايي – تنوعي (ST) است. با استفاده از ماتريس برنامه‌ريزي استراتژيك كمي (QSPM)، سه استراتژي برتر شامل: 1- 2SO: توسعه و تنوع بخشي به كشاورزي، گردشگري و ارائه خدمات منطقه‌اي با ميانگين امتياز (نمره جذابيت)9/049، 2- 1SO: برنامه‌ريزي توسعه فضايي مبتني بر طرح آمايش استان با ميانگين امتياز 9/04، 3 -1SO: توسعه صنايع تخصصي با قابليت بازاريابي ملي و منطقه‌اي خزر با ميانگين 8/89 جهت توسعه منطقه‌اي گيلان پيشنهاد مي‌شود.

Strategic planning one of new approachs is regional planning that with strategic thought is analyse interior and exterior environment to appoint regional development strategies. Gilan province of provinces is development precedency and capacity encounter with development challenge now. This province encounter with position descent in development national system and its interior system follow of periphery – center pattern. Regarding the aim, the present research is applied, and its method is analytical- descriptive. Data has been achieved through literature review, documentary and field studies (questionnaire). Questionnaire was regularized to delfi method(spectrum) of two step. The statistical population in this research is professores and MA relate to topic of regional development. Samplery method in this research is goal oriented. justifiability implement of research is nominal justifiability. For stability evaluation of research is used Cronbach's Alpha examination. With drawing of SWOT analysis table was recognized four of strategies( SO, ST, WO and WT). on the basis of Final privilege sum of interior and exterior factors to selection of gilan development strategy suggest expedinency – diversity(ST) strategy. This strategy make amplification, diversity of interior factors notice for decreaseing of exterior factors. By using of QSPM quantity model show for appointing gilan province executive priorities: 1- SO2: to develop and vary of agricultural, tourism and to exhibition of regional service with grace privilege 9/049, 2- spatial development planning based preparation plan of gilan province with grace privilege 9/04, 3- to develop of expertism industries for national and regional market with grace privilege 8/89.