بررسي چالش هاي فقهي- حقوقي وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامي

RESEARCH ON THE LEGAL and THEOLOGY CHALLENGES OF THE ISLAMIC AZAD UNIVERSITY WAQF PROPERTY

وقوع وقف اموال دانشگاه آزاد اسلامي، فارغ از مباحث سياسي، داراي برخي چالش­ هاي فقهي- حقوقي است كه بررسي آن مي ­تواند در خصوص صحت وقف واقع شود و وقف­ هاي مشابه آتي كارگشا باشد. مسئلۀ اصلي در اين پژوهش بررسي اين چالش ­ها و يافتن پاسخ براي هر يك است. شخصيت حقوقي دانشگاه آزاد، اهليت انجام اعمال حقوقي چون وقف را مانند شخص حقيقي دارد، اما واقف و ركن اداره ­كننده تنها مي ­تواند در محدودۀ صلاحيت تعيين‌شده براي دانشگاه (انجام امور آموزشي و پژوهشي)، اموال را تصرف كند و انجام عمل خارج از تخصص مانند امور عبادي و تبرعي و بدون توجه به منافع شخص حقوقي موجب بطلان عمل مي ­شود. شرط مالكيت واقف با توجه به خصوصي بودن اموال دانشگاه بدون ايراد است، مگر در زمين­هاي موقوفه يا در رهن يا مورد اختلاف دانشگاه. در شرايط انعقاد وقف، قصد قربت را مي­توان مبتني بر پذيرش مسئوليت كيفري براي شخص حقوقي و امكان فرض سوء­نيت براي آن، در نظر گرفت، اما شرط قبول وقف عام توسط حاكم شرع در خصوص دانشگاه آزاد رعايت نشده است.

he waqf of the property of the Islamic Azad University, in spite of political discussions, has some jurisprudential and legal challenges that can be considered about truth of this waqf and the similar waqfs of the future. The main issue in this research is to examine these challenges and find answers for each one. The legal personality of the the Islamic Azad University has the capability to perform legal acts like waqf as a genuine person, but the person do the waqf and the managing director can only take possession of the property within the limits of the competency of the university (carrying out educational and research matters), and act outside of specialty such as godliness and gratuitous affairs and without regard to the interests of a legal person, it would invalidate action. The condition of ownership has done -except on these lands that has done waqf or in mortgages or university land that are disputes- because the property of the university is private. Under the conditions of doing waqf, the intention just for Allah can be based on the acceptance of criminal liability for a legal person and the possibility of supposed intention of it, but the condition for the acceptance of the waqf by the ruler of the Islamic scholarship regarding the Azad university has not been observed.