شرط انكار منافع در معاهدات سرمايه گذاري

DENIAL OF BENEFITS CLAUSE IN INVESTMENT TREATIES

امروزه تحت قواعد حقوق بين‌الملل سرمايه‌گذاري، حق سرمايه‌گذاران خارجي براي طرح دعوا به‌طور مستقيم عليه دولت ميزبان به رسميت شناخته شده است. اين حق اغلب در معاهدات دو يا چندجانبۀ سرمايه‌گذاري براي سرمايه‌گذاران خارجي مقرر مي‌شود. با اين حال اين قاعده در حال حاضر توسط رويه‌هايي متقلبانه براي جلب حمايت معاهدات سرمايه‌گذاري كه در ادبيات حقوق بين‌الملل سرمايه‌گذاري به خريد معاهدهموسوم شده، در معرض تهديد قرار گرفته است. توضيح آنكه سرمايه‌گذاران براي انتفاع از معاهداتي كه شرايط مطلوبي دارند و ميان دولت ميزبان و دولت‌هاي ديگري به‌جز دولت متبوع آنها منعقد شده است، دست به طراحي و اتخاذ روش‌هايي زده‌اند تا تابعيت دولت‌هاي عضو معاهدات مدنظر را كسب كنند و از اين طريق از مزاياي معاهدات مربوط منتفع شوند. اين روش‌ها گاه توسط سرمايه‌گذاران بومي كه واجد تابعيت دولت ميزبان هستند نيز به‌كار رفته است. دولت‌هاي ميزبان براي مقابله با پديدۀ خريد معاهدات راهكارهاي گوناگوني انديشيده‌اند. يكي از اين تدابير تنظيم متن معاهدات به‌‌صورتي است كه پيش از بروز اختلاف و مطرح شدن اختلاف در مرجع داوري مقرر در معاهده، امكان بهره‌مندي سرمايه‌گذاري كه دولت متبوع آن طرف معاهده با دولت ميزبان نيست، از معاهدۀ مربوطه فراهم نشود. گنجاندن شرط موسوم به «شرط انكار منافع» در معاهدات سرمايه‌گذاري ابزاري است كه براي اين منظور به‌كار مي‌رود. هدف اين مقاله بررسي مفهوم، تاريخچۀ پيدايش و تحول اين شرط در بوتۀ عمل است، به‌نحوي كه نمايانگر ميزان كارايي آن در مقابله با اتخاذ رويه‌هاي متقلبانه باشد

International investment law now recognizes the right of foreign investors to bring a claim directly against host states. This right is often provided in multilateral or bilateral investment treaties. However, this principle is now under threat by measures known under the term of "Treaty Shopping" taken by investors to take advantage of investment treaties between host states and countries other than national states of investors.in order to benefit from these treaties, investors have devised means to acquire the nationality of states that have signed the target treaty with host states. These conducts are sometimes taken by ingenious investors as well.Host states have designed various means to confront treaty shopping. One of these solutions is drafting treaties in a manner that prevents wrongful benefit of investors without the nationality of states that have signed favourable treaties with host states, before any dispute arises and be taken to arbitration. The insertion of "Denial of Benefits Clause" in investment treaties is one of these methods. This paper seeks to evaluate the efficiency of Denial f Benefits Clause in dealing with treaty shopping and to elaborate the considerations that must be taken into account by host states when including this clause in Investment treaties.