حق شهرت مطالعه در حقوق آمريكا، كوشش براي شناسايي در فقه اماميه و ساماندهي آن در حقوق ايران

PUBLICITY RIGHT STUDY OF THE AMERICAN LAW an‎d AN ATTEMPT TO RECOGNIZE IT IN IMAMIA JURISPRUDENCE an‎d REGULATE IT IN IRANIAN LAW

از مشخصه­ هاي بازاريابي مدرن، استفاده از نام و ديگر ويژگي­ هاي هويتي مشاهير در تجاري ­سازي كالاها و خدمات است. بهره ­برداري تجاري از نام، تصوير و شمايل مشاهير به‌عنوان حق شهرت در نظام حقوقي آمريكا حمايت مي­ شود و مقررات ويژه­اي بر آن حاكم است. در حقوق ايران دستورالعمل استفاده از تصوير هنرمندان، هنرپيشگان و ورزشكاران در تبليغات مصوب سال 1393 براي اولين بار به‌صورت مستقيم به حق شهرت پرداخته است كه البته تنها به كليات اين حق اشاره مي­كند و پاسخگوي نياز جامعه نيست. اين مقاله كه به‌صورت توصيفي-تحليلي نگاشته شده است، روشن مي­ سازد كه شهرت، ارزش اقتصادي دارد و مال محسوب مي­ شود. به عقيدۀ نويسندگان، به رسميت شناختن حق مذكور در راستاي همگام شدن با پيشرفت و تحول سريع اقتصادي و تجاري در جامعۀ امروزي ضروري است و تعارضي با مباني فقه اماميه و حقوق ايران ندارد. در عين حال، رعايت توازن منافع فردي و عمومي در قالب جلوگيري از گسترش بي­رويۀ حق شهرت نيز مسئلۀ مهمي است كه هنگام تعيين موضوعات، اشخاص مشمول حمايت و محدوديت­ هاي اين حق بايد مدنظر قرار گيرد

Using celebrities' name and other characteristics in commercialization of goods and services is a feature of modern marketing. The exploitation of celebrities' name, image and likeness is protected as publicity right in the American legal system which is governed by special rules. In Iran, the executive order on the use of artists, actors and athletes' image 2014 has, for the first time, protected the publicity right, but it only deals with its generalities and is not enough to meet the society’s needs. This descriptive-analytic paper proves that publicity has economic value and is considered as property. There authors believe recognition of this right is necessary given the economic and commercial progress and development of today’s society and is not in contradiction with foundations of Imamia Jurisprudence and Iranian law. Yet, the balance between individual and public interests in the form of preventing the excessive spread of publicity right is an important issue which must be considered in determining subjects, persons protected and the limits of this right.