عدالت و بازتاب آن در تاريخ نوشته هاي مورخان ايراني (قرن سوم تا ششم هجري)

الگو برداري مورخان ايراني در دوره اسلامي از حكمت عملي ايرانيان همراه با كثرت تذكرات اخلاقي در متون تاريخي ديده مي شود. مهمترين بحث در زمينه اخلاق ، عدالت، به عنوان صفتي از صفات خداوند مي باشد كه در اداره جامعه، به حكمرانان توصيه شده است. تحقيق حاضر بر آن است تا دريابد، عدالت در متون تاريخي ايرانيان در قرون اوليه دوره اسلامي چگونه تعريف شده و ارتباط آن با حكومت و حكومتگران چگونه تبيين گرديده و كاربست عدالت در جامعه متضمن چه دستاوردهايي بوده است. فرض بر آن است كه عدالت سياسي، قرار دادن هر كس در جاي مناسب خود و ايجاد تعادل و توازن ميان اجزاي سازنده جامعه و همچنين از بين بردن ظلم و ستم و عدالت اجتماعي بر خورداري افراد جامعه از خيرات و بركات مي باشد. نتيجه تحقيق نشان داد، عدالت مطرح در متون فلسفي و سيرالملوكها و تاريخ نگاريها ازنوع عدالت معاوضي بود كه پادشاهان به شرط برقراري عدل ازسويي در زمره برگزيدگان خلايق قرار مي گيرند و از سوي ديگر، عدل آنان موجب برقراري امنيت و ايجاد رفاه در جامعه مي شود كه خود عامل بقاي حكومتشان است