پيچيدگي صادرات غيرنفتي ايران و عوامل تعيين كننده آن در كشورهاي درحال توسعه

Iran's Non-oil Export Complexities and its Determining Factors

يكي از مسيرهاي دست يابي كشورهاي درحال توسعه به رشد اقتصادي بالا، افزايش در پيچيدگي صادرات غير نفتي است. با توجه به اهميت موضوع، در اين مطالعه تلاش شده اولا ميزان پيچيدگي صادرات غير نفتي و محرك هاي اصلي آن براي ايران مورد سنجش و ارزيابي قرار گيرد.ثانياً با استفاده از داده هاي تابلويي و سري زماني سال هاي 2013-1997 تعداد 71 كشور درحال توسعه با سطح درآمد متوسط و براي ايران عوامل موثر بر پيچيدگي صادرات غير نفتي به روش حداقل مربعات تعميم يافته و معمولي مورد بررسي قرار گيرد. بررسي نشان ميدهد ميزان پيچيدگي صادرات غيرنفتي ايران بطور محسوسي نسبت به كشورهاي مورد بررسي افزايش يافته است. سهم بالايي از اين رشد مبتني بر توسعه صنايع فرايندي ( با فناوري متوسط ) و وابسته منابع نفتي و گازي بوده است. همچنين تاثير متغيرهاي سرمايه‌انساني و واردات بر پيچيدگي صادرات كشورهاي درحال توسعه و ايران مورد تاييد آماري قرار گرفته‌است. بدين‌ترتيب يكي از سياست هاي پيشنهادي افزايش پيچيدگي صادرات،انسجام بخشي سياست‌هاي توسعه سرمايه انساني و ‌سياست تجاري است

One of the pathways to reach high economic growth in developing countries is to increase non-oil export sophistication. Due to the subject importance, first, it is tried to measure and evaluate the non-oil export complexities, and second, by applying panel data and time series during 1997-2013, for 71 medium-income developing countries and Iran's non-oil export complexities by using the Least Square method. Based on the mentioned review, the amount of Iran's non-oil complexities has significantly increased comparing to the reviewing countries which, a large share of this growth depended on process industry development (with medium technology) and oil and gas resources. Also, the impact of human resource variables and import on Iran's and developing countries export complexities has been approved. Therefore, one of the proposed policies to increase export sophistication is to integrate human capital development policies and commercial policies.