بازآرايي و بازشناسي سه مجموعۀ فارسي زردشتي در كتابخانۀ مجلس شوراي اسلامي

Identifying and rearranging the three Persian Zoroastrian collections at the Library of the Islamic Assembly

دستنويس‌ها و ميراث مكتوب زردشتيان براي درك تحولات آيين زردشتي در بستر تاريخِ فرهنگيِ جامعه اسلامي ايران از اهميت ويژه‌اي برخوردارند. به سبب پراكندگي اين ميراث و نبود مركزي واحد براي گردآوري و نگهداري آن‌ و نيز خاص بودن متون زردشتي و ناآشنايي پژوهشگران و فهرست‌نويسان با آن‌ها، ميراث يادشده به درستي شناسايي و معرفي نشده است. آنچه هم تاكنون فهرست‌نگاران فرزانه و سخت‌كوش مراكز خطي كتابخانه‌هاي بزرگ بدان پرداخته­‌اند، اغلب با نقايص و كاستي‌هايي همراه بوده است. كتابخانۀ مجلس شوراي اسلامي ايران در زمرۀ كتابخانه‌­هايي است كه گنجينۀ ارزشمندي از دستنوشته‌هاي زردشتي را به اوستايي، پهلوي و فارسي نگهداري مي‌كند. سه مجموعۀ زردشتيِ آن كتابخانه (به شماره‌هاي 13522، 12604 و 13589) نمونه‌هايي از معرفي ناقص و مرمت ناآگاهانه در اين زمينه است. اين پژوهش بر آن است تا با بازشناسي و بازآرايي اين سه مجموعۀ به ظاهر متفاوت، آنها را به عنوان مجموعه‌اي واحد معرفي كند.

The Zoroastrian MSS and written heritage are of particular significance in the history of Islamic culture. Due to the scattering of this heritage, lack of a single centre for collecting and preserving it, the specific nature of Zoroastrian texts and unfamiliarity of researches and cataloguers with them, this heritage has not been sufficiently identified and introduced. What has by now been dealt with, including the work done by the hard-working cataloguers at great MS libraries, are often marred by defects and shortcomings. Iran’s Islamic Assembly Library is possessed of an invaluable treasure of Zoroastrian manuscripts in Avestan, Middle Persian and Farsi. The 3 manuscripts of this library (nos. 13522, 12604 and 13589) represent examples of insufficient introduction and uninformed repairment in this respect.