سامانه اعتبارسنجي مشتريان بانكي و بيمه‌اي مطالعه موردي: تجربه شركت مشاوره رتبه‌بندي اعتباري ايران

Developing Credit Bureau System for Banks and Insurance Companies: Case Study of Iran Credit Scoring

سامانه گزارشگري اعتباري و اعتبارسنجي بانكي كه در دنيا با عنوان اعتبار‌سنجي[1] شناخته مي‌شود، بر پايه تسهيم اطلاعات و در حقيقت مشاركت سازمان‌هايي كه اطلاعاتي از وضعيت اعتباري اشخاص (حقيقي يا حقوقي) دارند، شكل مي‌گيرد. اعضاي سامانه اعتبار‌سنجي، بايد بر اساس استاندارد مشخصي، اطلاعات اعتباري افراد و مشتريان را در قالب پايگاه داده‌اي منسجم ذخيره نمايند تا ديگر اعضا نيز بتوانند با تعريف دسترسي خاصي، از اين اطلاعات بهره‌مند شوند. اجراي چنين سازوكاري بدون بهره‌گيري از فناوري اطلاعات ميسر نمي‌باشد. سرعت، دقت و امنيت از شاخص‌هاي اصلي اين سامانه محسوب مي‌گردند. معماري داخلي سامانه اعتبار‌سنجي، ضامن افزايش سرعت پردازش و توانايي ذخيره حجم بالاي اطلاعات (در حد ايجاد فايل براي همه اشخاص حقيقي و حقوقي ايراني با بايگاني فعال 5 ساله) مي‌باشد. همچنين براي امنيت شبكه و تبادل اطلاعات نيز پروتكل‌هاي مختلفي وجود دارد. شركت مشاوره رتبه‌بندي اعتباري ايران به عنوان نهاد مالي رتبه‌بندي و اعتبار‌سنجي مشتريان در راستاي اصل 44 قانون اساسي و قانون طرح تسهيل اعطاي تسهيلات مصوب مجلس شوراي اسلامي و با مأموريت ايجاد سامانه اعتبار‌سنجي براي نظام بانكي و اعتباري كشور ايجاد شده است و تاكنون توانسته با حمايت وزارت امور اقتصادي و دارايي، بانك مركزي و همچنين مشاركت بانك‌هاي كشور، تمام زير‌ساخت‌هاي مورد نياز را در راستاي دستيابي به نظام اعتبار‌سنجي و گزارشگري اعتباري براي نظام بانكي و بيمه‌اي فراهم نمايد. در اين مقاله فعاليت‌ها و دستاوردهاي شركت به عنوان نمونه موفق ايجاد سامانه اعتبارسنجي ارائه شده است و جايگاه تكنولوژي‌هاي نوين براي اعتبار‌سنجي مشتريان بانكي و بيمه‌اي و ابعاد علمي و فني آن شامل تبادل داده، ذخيره، پردازش و گزارشگري، تأمين امنيت شبكه و مسير‌هاي نقل‌و‌انتقال داده و فرمت تبادل سامانه مذكور مورد بحث و بررسي قرار مي‌گيرد

Banking credit assessment system known as Credit reporting or Credit Bureau System is based on information sharing principle and in fact is shaped and implemented by the participation of different organizations by sharing valuable credit information of individual and companies. Credit Bureau members should store the credit information of customers in a coherent database and comply with specific standards in order to enable other members to access to the valuable information via specific access information. Implementation of such mechanism is applicable just by information technology (IT). Speed، accuracy and security are three main characteristics of this system. On the other hand، internal architecture of the system enables rapid processing of information and storing huge amount of them (for instance، creating credit file for every Iranian citizens and company for five active year archive). Also there are some different protocols regarding network security and information sharing. Iran Credit Scoring (ICS) has been established as a credit reporting agency or credit Bureau institution of Iran in line with Iranian 44 articles of privatization and Parliament’s credit acceleration law. These laws mission is to develop and implement credit bureau system for the banking and credit industry and making all needed infrastructures prepared with the support of Economic ministry and central bank and participation of banks. The author of this article has tried to present the activities and achievements of the ICS companies as a benchmark in successful developing and implementing a credit bureau system، defined the position of modern technologies for banks and insurance companies in assessing the customers’ creditworthiness and finally discussed scientific and technical perspectives such as information sharing، storing، processing and reporting، providing network security، data transferring paths and data transferring format (XML).