اثرات هم زمان تمركز بانكي و سياست پولي بر كانال وام دهي بانك ها در نظام بانكداري ايران

Simultaneous Effects of Bank Concentration and Monetary Policy on Bank Lending Channel in Iranian Banking System

هدف از اين مطالعه بررسي تأثير تمركز و اثرات هم‌زمان آن با سياست پولي بر كانال وام‌دهي در نظام بانكداري ايران است. در اين مقاله از نرخ ذخيره قانوني به‌عنوان شاخص سياست پولي استفاده شده است. همچنين، كانال وام‌دهي تحت تأثير چند ويژگي خاص بانكي ازجمله نسبت نقدينگي، نسبت سرمايه و اندازه بانك نيز قرار گرفته است. جهت تخمين مدل از الگوي داده‌هاي تابلويي پويا و روش گشتاورهاي تعميم‌يافته استفاده شده است. به‌منظور برآورد مدل انتخابي، متغيرهاي كلان اقتصادي و داده‌هاي ترازنامه‌اي 18 بانك از شبكه بانكي كشور از سال 1380 تا 1390 به‌كار گرفته شده‌اند. نتايج به‌دست آمده بيانگر آن است كه ضريب متغير تمركز با استفاده از سه شاخص هرفيندال-هيرشمن، نسبت تمركز چهار بنگاه برتر و شاخص آنتروپي، بر كانال وام‌دهي بانك‌ها براي هر سه شاخص معنادار و منفي است، به‌اين‌معني كه با افزايش تمركز از ميزان وام‌دهي بانك‌ها كاسته شده و كانال وام‌دهي به‌عنوان يكي از سازوكار‌هاي انتقال سياست پولي تضعيف مي‌شود. متغير تأثير هم‌زمان شاخص سياست پولي و شاخص تمركز كه از حاصل‌ضرب شاخص سياست پولي در شاخص تمركز به‌دست مي‌آيد، در تخمين با هر سه نوع شاخص تمركز داراي تأثير معنادار و معكوس بر وام‌دهي است؛ به‌اين‌معني كه با افزايش در اين متغير از ميزان وام‌دهي كاسته مي‌شود. همچنين نتايج حاكي از آن است كه متغير نسبت نقدينگي اثر معنادار و مثبت و متغيرهاي نسبت سرمايه و اندازه بانك اثر معنادار و منفي بر وام‌دهي شبكه بانكي ايران دارند

The main goal of this paper is to study the impact of concentration and the interaction term of monetary policy with concentration index on bank lending in Iranian banking system. This paper determined the effect of the reserve requirement rate as monetary policy indicator and the effect of the interaction term of monetary policy with concentration index. This research estimates the model by Dynamic Panel Data method and Generalized Moment Method (GMM). In order to, both macroeconomic and bank-level balance sheet data for eighteen banks of Iranian banking industry from 2001 to 2012 are used. The estimation results show that the coefficients of concentration variable which is estimated for three different indexes including Herfindahl - Hirshman Index, concentration ratio (CR4) and the Entropy index, are statistically significant and negative, suggesting that increased concentration reduces lending of the banks and weakens the lending channel as a monetary transmission mechanism. The interaction term of monetary policy with concentration index which is estimated by three different concentration indexes, has significant and negative impact on bank lending channel, suggesting that any increase in this variable reduces lending of the banks.