كليدواژه :
هفت‌تماشا , قتيل لاهوري , آداب و سنن هندوان , آداب و رسوم مسلمانان شبه‌قاره
چكيده فارسي :
ميرزا محمدحسن، متخلص به قتيل، شاعر و نويسندۀ فارسي‌گوي شبه‌قارۀ هند، در سال 1226ق، كتاب هفت‌تماشا را تأليف كرد. هدف او تحريرِ آداب و رسوم هندوان و مسلمانان ساكن شبه‌قارۀ هند بود. بخش اعظم اين اثر دربرگيرندۀ آداب زندگي مردم سرزمين‌هايي چون كشمير، پنجاب، شاهجهان‌آباد (دهلي) بوده است. برخي از اين آداب و سنن مختصِ هندومذهبان و شماري ديگر مربوط به مسلمانان شبه‌قاره است و پاره‌اي از آن‌ها هم به هر دو گروه اختصاص دارد. قتيل سعي كرده با رعايت بي طرفي به بيان آدابي بپردازد كه بيشتر حاصل مشاهداتش بوده و با زندگي اجتماعي او پيوندي نزديك داشته است. شرح‌هايِ مربوط به آداب و رسوم ازدواج، اعمّ از خواستگاري، ساچق بردن، حنابندان و عروسي، از جذاب‌ترين بخش‌هاي اين اثر است، كه به نسبت، مفصل هستند و با نثري ساده و شيوا نوشته شده‌اند. در اين مقاله، نسخۀ خطي هفت‌تماشا از منظر مردم‌شناسي بررسي شده است.
چكيده لاتين :
Mirza Mohammad Hasan, with the nom de plume Qateel, a Persian speaking poet and writer of the Indian Subcontinent, composed the book Haft Tamāshā, in 1226 H./ 1811 CE, his objective being the recording of the custom and practices of Hindus and Muslims living in the Subcontinent. The major part of this work is devoted to a description of the practices and rituals of the inhabitants of such cities as Kashmir, Ponjab, Shāhjahānabād (Delhi). Some of these traditional practices are specific to Hidus and some to Muslims, and yet there are others common among the two groups. Qateel has tried to impartially expound the practices most of which he himself had observed directly, and that were closely connected to his social life. The sections on the traditions and rituals of marriage, including marriage proposal, sācheq kardan (sending clothes, jewelry and confectionaries by a groom to his bride the day before the wedding day) , hanā bandān (staining fingers and nails with henna) and wedding ceremony, are among the most fascinating part of the book, written rather extensively in a simple and eloquent prose.
In this article, the Haft Tamāshā MS has been probed from an anthropological viewpoint.
