تحليل آثار ناترازي ترازنامه نظام بانكي بر متغيرهاي پولي و راهكارهاي تعديل اين ناترازي

Analysis of the effect of unbalanced balance sheet of banking system on monetary variables and its remedy

ترازنامه نظام بانكي كشور طي سال‌هاي متمادي انباشت تدريجي دارايي هاي موهوم و منجمد در سمت دارايي‌ها، با ناترازي رو به گسترشي مواجه بوده است. اين مطالعه با طراحي مدلي كه اقتصاد خرد بانك‌ ها را به اقتصاد كلان پيوند مي‌زند، به تحليل عوامل بروز ناترازي ترازنامه نظام بانكي و پيامدهاي آن بر متغيرهاي پولي و اقتصاد كلان پرداخته است. نتايج حاصله نشان مي‌دهد انباشت دارايي‌ هاي موهوم و بروز ناترازي در ترازنامه نظام بانكي، جريان ناسالمي از خلق نقدينگي را شكل داده است كه نه‌تنها براي نظام بانكي مخاطره‌آميز است، بلكه عامل كليدي چسبندگي نرخ سود بانكي به‌رغم كاهش نرخ تورم و اثرات منفي آن در اقتصاد كلان است. نتايج در چارچوب برآورد يك الگوي تصحيح خطاي برداري شامل سه رابطه بلندمدت توليد، رابطه مقداري پول و رابطه برابري قدرت خريد طي دوره فصل سوم 1374 تا فصل دوم 1396 نشان مي‌دهد كه به‌رغم عدم كاهش نرخ رشد نقدينگي، نرخ تورم از مسير كاهش كيفيت نقدينگي متأثر از كاهش كيفيت دارايي‌هاي نظام بانكي، با كاهش قابل توجهي مواجه شده است كه نمي‌تواند فرآيند پايداري باشد. در نهايت با توجه به پيامدهاي منفي و مخاطره‌آميز ناترازي ترازنامه بانك‌ها براي نظام بانكي و اقتصاد كلان كشور، اين مطالعه برمبناي تحليل عوامل و پيامدهاي بروز ناترازي ترازنامه نظام بانكي، راهكارهاي اصلاح اين ناترازي و سالم‌سازي جريان خلق نقدينگي را مورد بررسي قرار داده است.

Iran banking system has encountered an accumulation of fictitious and frozen assets in the assets side of the banking system balance sheet. This study designs an innovative model for connecting the microeconomics of banking with macroeconomy and analyzes the key factors of creating an unbalanced balance sheet and its effect on monetary and macroeconomic variables. According to the results of this study, accumulation of fictitious assets in the assets side of the banking system balance sheet makes an unsound flow of liquidity that could jeopardize the functionality of banking system. This unsound flow of liquidity also is the key factor of interest rate rigidity despite inflation reduction and its negative effect on the macroeconomy. The estimation of a vector error correction model (VECM) with three long-run relationships indicates that the inflation rate has been reduced through the quality of liquidity reduction in recent years. Finally, due to a perilous effect of the unbalanced balance sheet on the banking system and macro economy, its remedy has presented.