آزمون فرضيه محيط رقابتي شركت‌‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران: شواهدي از سطح تعادلي شاخص‌‌هاي سودآوري در سطوح صنعت و كل بازار

Testing Competitive Environment Hypothesis on Tehran Stock Exchange listed Firms: Evidences from Stationary Status of Profitability Measures at Industry and Market levels

عوامل ساختاري متعددي طي زمان بر رفتار سود تأثير مي‌‌گذارند. طبق فرضيه محيط رقابتي، شرايط رقابتي مستلزم وجود شاخص‌‌هاي سودآوري مشابه و طي زمان داراي رفتار بازگشت به ميانگين است. اين درحالي است كه در محيط‌‌ غيررقابتي شاخص‌‌هاي سودآوري داراي رفتار تصادفي ( استوكاستيك) هستند. هدف اين مقاله بررسي ويژگي‌‌هاي تصادفي معيارهاي سودآوري نرخ بازده دارايي‌‌ها (ROA)، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) و نرخ بازده فروش (ROS) شركت‌‌هاي بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌‌هاي 1381 تا 1392 است. نتايج حاصل از آزمون‌‌هاي ريشه واحد پانل (ايم، پسران و شين، ديكي-فولر تعميم يافته، هادري و فيليپس پرون-فيشر و لوين، لين و چو) براي بررسي وضعيت مانايي(ايستايي) متغيرهاي پژوهش نشان مي‌‌دهد، رفتار شاخص‌‌هاي سودآوري در سطح كل بازار از نوع بازگشت به سطح تعادلي است و فرضيه محيط رقابتي را تأييد مي‌‌نمايد. همچنين انجام آزمون ريشه واحد پانلي در سطح صنايع نشان مي‌‌دهد، رفتار سود حسابداري شركت‌‌هاي نمونه تحقيق از نوع بازگشت به ميانگين است

There are several structural elements which affect the earnings behavior during the time. Until now, feasibility of making theory which explains accounting earnings behavior is not proven. According to the competitive environment hypothesis, competitive situation necessitates similar profitability and mean-reverting behavior of firms’ profits. In competitive environments, profitability rates have mean reverting behavior, but in non-competitive environments rates have stochastic behavior. The purpose of this paper is to investigate stochastic properties of profitability measures (ROA, ROE, ROS) during the years 1384-1392. Results of implementing panel unit root tests (IPS, ADF, Hadri, PP-fisher and Levin, Lin & Chu) have showed that all of three profitability measures have significant mean-reverting behavior and competitive environment hypothesis is accepted at both market and industry levels.