اثر انقلاب اسلامي ايران در نظريه هاي وقوع انقلابات

The Impact of the Islamic Revolution of Iran on Explanations of Revolution

انقلابات معمولا آثار سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي مهمي در كشوري كه در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتي در سطح جهاني مي گذارند. انقلاب اسلامي به عنوان انقلابي شگفت انگيز و بزرگ اجتماعي، نتايج بسياري در سطح داخلي و منطقه اي و جهاني گذاشته است. يكي از نتايج انقلاب اسلامي اثري است كه در نظريه پردازي هاي انقلاب گذاشته است. در اين مقاله اثر انقلاب اسلامي در نظريه هاي مربوط به علل وقوع انقلابات، مورد بررسي قرار گرفته است. از آنجا كه موضوع اخير در حوزه مباحث جامعه شناسي علم قرار مي گيرد، با استفاده از نظريه توماس كوهن و رابرت مرتون و شاپين چارچوب نظري مطالعه تدوين شد. فرضيه اصلي تحقيق اين بود كه: وقوع انقلاب اسلامي ايران دگرگوني قابل توجهي در نظريه هاي مربوط به علل وقوع انقلاب ايجاد كرده و عوامل بيروني نيز اين اثرگذاري را تقويت كرده اند. با استفاده از روش تحليل محتواي كيفي، 57 مقاله علمي چاپ شده در مجلات علميِ بين المللي (به انگليسي) مربوط به انقلاب اسلامي ايران تحليل محتواي كيفي شدند تا آثار نظريه اي انقلاب اسلامي مطالعه شود.اين پژوهش نشان داد كه انقلاب اسلامي ايران اثر غير قابل انكاري در نظريه ها و نظريه پردازي انقلاب گذاشته است. مطالعه اين انقلاب سبب شده است كه عوامل فرهنگي در تبيين انقلابات وارد و بسيار اساسي تلقي شوند ودر مقابل نقش متغيرهاي ساختاري در تبيين وقوع انقلابات كاهش يابد.همچنين در اثر اين مطالعات، اهميت مشروعيت سياسي و نقش زنان در تبيين انقلابات، توسعه قابل ملاحظه اي يافته است. مجموعه اين عوامل سبب شكل گيري روندهاي جديدي در حوزه مطالعات انقلاب شده است.به علاوه، عوامل سياسي، اقتصادي، ژئوپوليتيك، مذهبي و فرهنگي مربوط به ايران و جهان، از زمان وقوع انقلاب اسلامي تاكنون، سبب شده اند كه توجه علمي به انقلاب اسلامي و نتيجتا اثر گذاري علمي آن در تبيين انقلابات تشديد شود.