دعواي متقابل در رويه ديوان بين المللي دادگستري

counterclaim in practice of international court of justice

از جمله موضوعات مهمي كه در آيين دادرسي ديوان بين المللي دادگستري ذكر شده است موضوع دعواي متقابل است. دعواي متقابل يك دعواي مستقل است كه توسط خوانده دعواي اصلي عليه دعواي خواهان طرح ميشود و ضمن اينكه در ارتباط با دعواي اصلي و درصلاحيت ديوان است، چيزي فراتر از صرف دفاع در مقابل دعواي اصلي است. اين موضوع در ماده 80 آيين دادرسي ديوان درج شده است. اما علي رغم تمام تجديدنظرهايي كه بر اساسنامه انجام شده ، سوالات و ابهامات مهمي درباره اين ماده مطرح شده است. چراكه ماده مزبور براي اينكه دعوايي واجد خصيصه تقابل شود، صرفا به بيان دو شرط « در ارتباط مستقيم با دعواي اصلي بودن» و « در صلاحيت بودن» اكتفا كرده است. اين ماده متعرض آن نشده است كه تحت چه اوضاع و احوالي دو شرط مذكور رعايت شده تلقي ميگردند. اما ديوان از مجراي رويه خود به خوبي به اين سوال پاسخ گفته و ملاك هاي احراز دعواي متقابل را تبيين نموده است. در رويه ديوان براي احراز ملاك اول به اشتراكات حقوقي، واقعيات موجود ، اهداف حقوقي و براي احراز ملاك دوم به چگونگي واكنش خوانده دعواي متقابل توجه شده است.لذا ديوان در پرتو رويه خود به خوبي توانسته است اين خلاء حقوقي را پر و ابهامات را مرتفع سازد. هدف اين مقاله آن است كه تحولات موضوع در رويه قضائي بين المللي در پرتو آراي ديوان بين المللي دادگستري بيشتر شناخته شود

One of the most important legal issues which is mentioned in rules of ICJ is Counterclaim. This issue is mentioned in rules of both permanent international court of justice and ICJ and now is noticed in article 80 of rules. Article 80 considers two elements that if a claim enjoys them, it will be called counterclaim, these two elements are Direct connection with the subject matter of the claim and “Jurisdiction over the counterclaim. But this article does not explain the details and does not illustrate what does it mean about the conditions. Inspite of all of the reforms and reviews which is done, This general statement spawned the legal ambiguity that when and how ICJ recognizes a claim as counterclaim. Nevertheless, ICJ by it´s practice could answer to these ambiguity and established relatively complete regime for concept of counterclaim. ICJ for recognizing the first element, considers facts, common legal facts,legal aims and for the second element consider the reaction of the respondent of the counterclaim.