تأثير حادثه 11 سپتامبر بر منازعه اسرائيل - فلسطين

The impact of the September 11 attacks on the conflict Israel - Palestine

اين نوشته كه گزارش‌گونه‌اي رسانه‌اي و مطبوعاتي است،تأثير حادثهء 11 سپتامبر 2001 را بر مسألهء فلسطين-اسرائيل‌ بررسي مي‌كند.مقالهء حاضر كه حاصل مشاهدات نويسنده در مدت اقامت در فلسطين بوده است،با تحليلي از مواضع و استراتژي‌هاي دوسوي حادثهء 11 سپتامبر،بر تأكيد خاص بر تلاش اسرائيل براي تخريب«خطوط قرمز»ي‌ كه از بيرون به او تحميل شده است و آنچه نويسنده«رويكرد نظارتي دولت خودگردان فلسطين»ناميده،آغاز مي‌شود.بخش دوم مقاله مسيرهاي اين دو موضع را از سپتامبر به اين سو پي گرفته و بتدريج به برجسته كردن موضع‌ آمريكا و بويژه پيروزي قاطع در افغانستان و بازتاب‌هاي احتمالي آن بر منازعه فلسطين-اسرائيل مي‌پردازد.اين بخش‌ از مقاله از اهميتي فراتر از بخش نخست برخوردار است.نويسنده در اين بخش از اين موضوع بحث مي‌كند كه‌ سياست دولت بوش قبل از 11 سپتامبر با محوريت«حداقل مداخله»در رويارويي اسرائيل-فلسطين مبتني بر چند محور بود: 1.پذيرش تعريف شارون از خشونت و آتش‌بس، 2.درخواست از اسرائيل براي انجام رفتار متعارف با فلسطينيان، 3.تشويق عرفات به تلاش براي مبارزه با تروريسم، 4.حمايت كم‌اثر از توصيهء نهايي كميته ميچل. اما بعد از 11 سپتامبر در دستگاه فكري و ديپلماسي آمريكا دو رويكرد متفاوت ظهور كرد كه هرچند نهايتا رويكرد يكجانبه‌گراي كينه‌توزانه و نظامي غالب شد،ولي ناخودآگاه نخبگان فكري و فرهنگي آمريكا،حكايت از رويكرد ديگري داشت: 1.رويكرد چندجانبه‌گرايي توافقي :(consensual multilateral) اين‌رويكرد كه در ميان نخبگان فرهنگي و سياسي‌ آمريكا در روزهاي نخست بعد از 11 سپتامبر در حال شكل‌گيري بود،معتقد بود بعد از شناسايي،تعيين محل و تعقيب سريع عاملان اصلي اين حملات با مساعدت كشورهاي منطقه و مسكوت گذاردن موقتي اهداف پيشين‌ جهان‌بيني آمريكايي-اسرائيلي،بايد افكار عمومي آمريكا را در خصوص ضرورت واكنش‌هاي بلندمدت سياسي و پيگيري منافع آمريكا از طريق همكاري با كشورهاي خاورميانه،قانع كرد. 2.رويكرد يكجانبه‌گرايي كينه‌توزانه :(virulent unilateralism) اين‌رويكرد كه بعد از يك دوره ژست‌هاي‌ عدالت‌خواهانه و اعمال فشار بر اسرائيل براي رعايت خطوط قرمز اتخاذ شد،از يك سو با اعلام ختم سياست‌هاي‌ منصفانه در رويارويي فلسطين-اسرائيل،فشارها را از روي اسرائيل برداشت و از سوي ديگر با انجام عمليات‌ نظامي در افغانستان و احتماي تسري آن به بخش‌هاي ديگر،خصوصا عراق،واكنش تروريستي جديدي را برانگيخت.