حاشيه صلاح ديد دولت ها در آزادي دين در پرتو رويه ديوان اروپايي حقوق بشر

Margin of Appreciation in Religious Freedom in Light of the Jurisprudence of European Court of Human Rights

آزادي دين يكي از حقوق بنيادين بشر است كه در همه اسناد مهم جهاني و منطقه‌اي، از جمله اعلاميه جهاني حقوق بشر، ميثاق بين‌المللي حقوق مدني و سياسي، كنوانسيون امريكايي حقوق بشر، كنوانسيون اروپايي حقوق بشر، منشور افريقايي حقوق بشر و خلق‌ها و اعلاميه اسلامي حقوق بشر درج شده و به رسميت شناخته شده است. در اكثر اين اسناد، تصريح شده كه آزادي دين تابع محدوديت‌هايي است كه براي‌ حفظ امنيت‌، نظم‌، سلامت‌، اخلاق ‌يا حقوق ‌و آزادي­هاي ‌اساسي ‌ديگران ‌ضرورت‌ دارد. حاشيۀ صلاحديد دولت‌ها در تفسير و اجراي اين قيود همواره محل بحث بوده است. ديوان اروپايي حقوق بشر به عنوان نهاد قضايي ناظر بر كنوانسيون اروپايي حقوق بشر در رويه خود ميزان و گستره دكترين حاشيۀ صلاح‌ديد دولت‌ها در اين زمينه را مشخص كرده است. در اين مقاله تلاش مي‌شود ضمن تبيين مفهوم حاشيۀ صلاح‌ديد، آزادي عمل دولت‌ها در تفسير و اجراي قيود وارد بر آزادي دين در پرتو رويه ديوان اروپايي حقوق بشر تبيين شود.

Religious freedom is one of the most fundamental human rights which has been embodied and recognized in essential universal and regional human rights instruments, including universal declaration on human rights, international convent on civil and political rights, European convention on human rights, American convention on human rights, African charter on human and people rights and Islamic declaration on human rights. Most of these instruments provide that Freedom of religion may be subject to conditions and restrictions such as national security, public safety and protection of health or morals. European Court of Human Rights, as a judicial body of European convention, in its jurisprudence determinate the scope of margin of appreciation. In this article, margin of appreciation and States maneuver in interpretation and implementation of religious freedom were analyzed in light of the jurisprudence of European Court of Human Rights