جايگاه تصويب بودجه در نظام جمهوري اسلامي ايران با تأكيد بر تفكيك قوا

Budget situation in the Islamic Republic of Iran, with emphasis on the separation of powers

يكي از راهكارهاي حفاظت از منافع عمومي جامعه، موضوع چگونگي تهيه، تصويب و اجراي بودجه كل كشور به عنوان مهمترين سند مالي كشور است. در مورد بودجه اين سوال مطرح است كه آيا با توجه به شيوه متفاوت تفكيك قوا در اصل 57 قانون اساسي و وجود ساير مراجع و نهادهاي موثر يا مقررات‌گذار ديگر در قانون اساسي، تعادل و توازن لازم ميان قواي سه‌گانه در تصويب قانون بودجه وجود دارد يا خير؟ در اين تحقيق با روش توصيفي- تحليلي؛ اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته و به نظر مي‌رسد صرفنظر از اختيارات ولايت مطلقه فقيه در اين رابطه، تعادل و توازن موجود به نفع قوه مقننه و به صورت خاص به نفع شوراي نگهبان برقرار شده است. در خصوص ساير ارگان‌ها و نهادهاي مندرج در قانون اساسي نيز تعيين قلمرو اختيارات آنها در زمينه تصويب بودجه يا تصميمات موثر بر بودجه كل كشور لازم و ضروري به نظر مي‌رسد.

One of the ways to protect the public Interests is aimed to the preparation, approval and implementation of the national budget as the most important financial document of country. In this study the main question about budget is that in respect to different Methods of separation of powers in 57 principle of constitution and existence of other effective institutions in it, is there balance in preparation and approval process of budget law in the Islamic Republic of Iran of or not? This research has discussed the question with descriptive and analytical method. It seems no matter what the powers of absolute supreme leader in this respect, the balance in favor of the legislature and the Guardian Council has been established as a special favor. It’s necessary to define the limits of other institutions in constitutional of the Islamic Republic of Iran in respect to budget approval or effective decisions on country public budget.