سياست‌هاي متنوع‌سازي عمودي و افقي صادرات و تأثير آن بر روي رشد اقتصادي: رويكرد غيرخطي ماركف سوئيچينگ

Horizontal and Vertical Diversification Policies of Export and their Effect on Economic Growth: Markov Switching Approach

اين مطالعه به بررسي تأثير سياست‌هاي متنوع‌سازي افقي و عمودي صادرات بر روي رشد اقتصادي در ايران در قالب مدل غيرخطي ماركف سوئيچينگ و با استفاده از داده‌هاي سري زماني سالانه، طي دوره زماني 1358 تا 1394، مي‌‌پردازد. علاوه بر متغيرهاي رشد متنوع‌سازي افقي و عمودي صادرات، از متغيرهاي تورم، رشد مخارج مصرفي و رشد سرمايه‌گذاري نيز در مدل استفاده شده است. نتايج مقاله نشان مي‌دهد كه نرخ تورم، رشد مخارج مصرفي و رشد متنوع‌سازي عمودي صادرات در هر دو رژيم 0 و 1 تأثير مثبت و معناداري بر رشد اقتصادي دارد. همچنين متغيرهاي نرخ رشد متنوع‌سازي افقي صادرات و نرخ رشد سرمايه‌گذاري نيز تأثير مثبتي بر رشد اقتصادي دارد با اين تفاوت كه اين تأثير تنها در رژيم 0 معنادار است. همچنين در ادامه بر اساس سه سناريو پيشنهادي نرخ رشد اقتصادي در سال‌هاي 1395 و 1396 پيش‌بيني شده است. نتايج پيش‌بيني نشان مي‌دهد كه در صورتي خواهيم توانست به نرخ رشد متوسط 8 درصدي در برنامه ششم توسعه دست پيدا كنيم كه بر ظرفيت‌هاي خالي اقتصاد مخصوصاً در زمينه سياست‌هاي متنوع‌سازي افقي و عمودي صادرات تأكيد شود.

In this study, the effect of horizontal and vertical diversification policies on economic growth in Iran is investigated. The approach applied is Markov Switching regimes, for annual data series 1979-2015. The growth rates of horizontal and vertical diversification, consume expenditure, and investment as well as inflation rate are the variables which are used in this study. The results show that inflation rate, consume expenditure and vertical diversification growth have positive and significant effect, in both 0 and1 regimes, on economic growth. Furthermore, the horizontal diversification and investment growth also have positive effect on economic growth but only in 0 regime. Additionally, the predicted economic growth rate under three proposed scenarios, for 2016 and 2017 years, show that we can reach 8 percentage as medium growth rate in the sixth development program with emphasizing on vacant capacity, especially horizontal and vertical diversification policies.