اثر ريسك سياسي بر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در ايران

The Effect of Political Risk on Foreign Direct Investment in Iran

هدف اين مقاله اولاً بررسي عوامل مؤثر بر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي و ثانياً تخمين اين اثرات در بازه زماني 1362 تا 1393 است. در اين راستا ابتدا با استفاده از آزمون‌هاي علّيت هشيائو و تودا-ياماموتو رابطه علّيت ميان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي با متغيرهاي ريسك سياسي، توليد ناخالص داخلي، شاخص باز بودن فضاي تجاري، تورم و نرخ ارز بررسي مي‌شود. سپس با استفاده از يك الگوي رگرسيون انتقال ملايم به تخمين اثر عوامل تعيين كننده‌ سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي پرداخته مي‌شود. نتايج نشان مي‌دهند متغيرهاي ريسك سياسي، توليد ناخالص داخلي و نرخ ارز علّت آماري سرمايه‌گذاري خارجي هستند، اما شاخص باز بودن فضاي تجاري و تورم، اثر معناداري بر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي ندارند. همچنين ضمن تأييد اثر غيرخطي مدل، نشان داده شد كه تابع سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در قالب يك ساختار دو رژيمي با مقدار آستانه‌اي حدود 2000 ميليون دلار قابل بررسي است. ريسك سياسي در هر دو رژيم داراي اثر منفي بر سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي است؛ اما با ورود از رژيم پايين به رژيم بالا ميزان حساسيت كاهش مي‌يابد. اين رابطه در مورد توليد ناخالص داخلي برعكس است.

The aim of this study at first is to study the effective factors of FDI and then the estimation of these effects during 1983-2014. In this regard the causality relationship between FDI and political risk, GDP, trade openness index, inflation and exchange rate, has been investigated through Hsiao and Toda-Yamamoto tests. Then using a smooth transition regression model, the effect of determinants of foreign direct investment will estimated. In addition, results show that political risk, GDP and exchange rate are statistical cause of FDI, but trade openness index and inflation have no significant effect on foreign direct investment. In addition, the nonlinearity of model was also verified. The model showed that the FDI function can be investigated in the form of a structure with a two regime with threshold value of $ 2,000 million. Political risk in both regimes has a negative effect on foreign direct investment, but with the arrival to high regime, the sensitivity will be reduced. This relationship between the GDP and FDI is opposite.