بررسي اثرات سياست‌هاي مالي بر رشد اقتصادي در اقتصاد ايران: مدل‌هاي حالت- فضا

The Effects of Fiscal Policy on Economic Growth in the Iranian Economy: The State-Space Models

ارتباط بين سياست‌هاي مـالي و رشـد اقتصـادي از ديربـاز مورد توجه اقتصاددانان بوده است. از اين رو مطالعات نظري و تجربي متعددي در اين زمينه انجام شده است. در اين مطالعه جهت بررسي دقيق‌تر اثر سياست‌هاي مالي دولت در اقتصاد ايران، با استفاده از داده‌هاي فصلي سال‌هاي 1367 تا 1395 و استفاده از الگوي خودرگرسيون برداري عامل-افزوده ‌شده (FAVAR) در تركيب با روش‌هاي پارامترهاي متغير در طول زمان (TVP)، اقتصاد ايران مدل‌سازي شده است. در اين مدل‌سازي متغيرهاي رشد توليد ناخالص داخلي، رشد سرمايه‌گذاري، تورم، تغييرات نرخ ارز، رشد مخارج مصرفي خصوصي و متغير سياست‌هاي مالي دولت، به‌عنوان متغير غيرقابل ‌مشاهده وارد مدل شده‌اند. بر اساس نتايج تحقيق اثر سياست‌هاي مالي بر رشد اقتصادي ايران در كل دوره مورد ‌بررسي، مثبت است و افزايش سرمايه‌گذاري زمينه‌ساز افزايش نرخ رشد اقتصادي است. همچنين اثرات مثبت سياست‌هاي مالي بر نرخ ارز غيررسمي در طول زمان افزايش يافته است. به‌علاوه اثر سياست مالي بر تورم در اقتصاد ايران مثبت است، به طوري‌كه اثرات افزايشي فوق در دوره‌هاي رونق اقتصادي بيشتر است. درنهايت اينكه اثر سياست‌هاي مالي دولت بر مخارج بخش خصوصي منفي است. نتايج تحقيق حاضر بيانگر تغيير روابط بين متغيرهاي مدل در طول زمان است به طوري‌كه شرايط حاكم بر اقتصاد كشور در نحوه اثرگذاري متغيرهاي مدل بر يكديگر اثرگذار است.

Macro-economic relationship between fiscal policy and economic growth has long been considered by economists. In this study to evaluate the more accurate effect of the government's fiscal policy in the economy, using quarterly data for the years 1988 to 2016, a factor-augmented vector autoregressive (FAVAR) model with time varying parameter model (TVP) in Iran's economy has been modeling. The variables of GDP growth, investment growth, inflation, exchange rates, the growth of private consumption expenditure and latent variable of government fiscal policies are used in model. Based on results the effects of fiscal policy on economic growth in the whole period is positive and investment increased the rate of economic growth. Also the additive positive effects of fiscal policy on the unofficial exchange rate has increased over time. In addition, the effect of fiscal policy on inflation is positive, so that the additive effect in economic prosperity period is more. Finally, the effect of fiscal policy on private sector spending is negative. Results of this study show changes in relationships between variables over time and also indicate that economic conditions of the country affects the impacts of independent variables.