ارائه رويكرد تركيبي ANP-DEMATEL فازي براي تحليل عوامل فرا سازماني موثر در بروز فساد اداري و مالي در سازمان‌هاي دولتي

Presenting a combined ANP-DEMATEL Approach for Analyzing extra organizational factors affecting the incidence of administrative and financial corruption in public organizations

تعدد مصاديق و پيامدهاي فساد اداري و مالي، نشانگر اين واقعيت است كه فساد امري پيچيده و متنوع بوده و مبارزه با آن نيز بايد امري مستمر، طولاني و پيچيده باشد. از سوي ديگر، به جهت پيچيدگي موضوع فساد اداري و مالي و عوامل متعدد فردي، سازماني و فراسازماني تاثيرگذار در بروز آن و نيز به دليل پيامدهاي منفي بسياري كه فساد اداري و مالي از جنبه‌هاي مختلف به همراه دارد، هدف اين پژوهش شناسايي و تعيين اهميت عوامل فراسازماني موثر در بروز فساد اداري و مالي در سازمان‌هاي دولتي مي‌باشد. بدين منظور با گردآوري و بررسي مطالعات انجام شده در حوزه عوامل فراسازماني موثر در بروز فساد اداري و مالي، زمينه براي شناخت جامع از اين عوامل فراهم شد و با تقسيم‌بندي آن‌ها در 4 حوزه فرهنگي و اجتماعي، قانوني، سياسي و اقتصادي، مصاديق و زيرمجموعه‌هاي هر كدام از اين عوامل به تفكيك مشخص شده و زمينه را براي انجام مطالعات كاربردي در اين حوزه براي محققان فراهم آورد. در ادامه از رويكرد تركيبي ANP-DEMATEL فازي استفاده شد. با استفاده از تكنيك ديمتل فازي روابط ميان عوامل شناسايي شد و سپس با استفاده از روش فرآيند تحليل شبكه­ اي فازي و تعيين روابط ميان عوامل، وزن عوامل محاسبه و اهميت آن­ها مشخص گرديد. بدين صورت كه، عوامل قانوني در اهميت اول (با بيشترين وزن) و عوامل سياسي در اهميت آخر (با كمترين وزن) قرار گرفتند.

The outcomes of corruption indicate that corruption is a complicated and varied affair and dealing with it must be a continual. The aim of this research is to identify and determine the importance of effective extra organizational factors in the incidence of administrative and financial corruption in public organizations. To this end after studies in the field of extra organizational factors affecting the incidence of corruption, the ground for a comprehensive understanding of these factors was created, and by dividing this factor in four areas including of social and cultural factors, legal factors, political factors and economic factors, examples of each factor was determined and subsidiaries and provide an insight for applied research in this area to researchers. In this paper, it was used fuzzy ANP-DEMATEL integrative approach for evaluating the factors. Using fuzzy DEMATEL techniques the relations between identified factors was determined. Then by using fuzzy ANP methods and establish the relationships between factors, the importance and weight of factors were calculated. The results showed that the legal factors was placed in the first important (with the most weight) and the political factors was placed in final rank (with minimum weight).