تحليل نظري و تجربي تاثير توان رقابتي بازار محصول بر بازده سهام شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Theoretical and Empirical Analysis of the Effect of Comparative Influence of Market Production on Stock Returns of Companies Listed in the Tehran Stock Exchange

بازده سهام يكي از معيارهاي اساسي براي تصميم گيري در بورس اوراق بهادار است. بازده سهام خود به تنهايي محتوايي اطلاعاتي دارد كه بيشتر سرمايه­ گذاران بالفعل و بالقوه در تجزيه و تحليل مالي و پيش بيني­ هاي خود از آن استفاده مي ­كنند. مطالعات متعددي در مورد بازده سهام انجام گرفته است كه نشان مي­ دهد بازده سهام تحت تاثير متغيرهاي گوناگون قرار مي­ گيرد. توان رقابتي بازار محصول از جمله اين عوامل است. هدف اصلي اين پژوهش بررسي تاثير توان رقابتي بازار محصول بر بازده سهام است. معيارهاي رقابت بازار محصول در اين پژوهش، شامل شاخص ­هاي تمركز در صنعت، قابليت جانشيني كالا، اندازه بازار، شاخص Q توبين و موانع ورود (شدت سرمايه گذاري) هستند. براي اين منظور، نمونه ­اي شامل 87 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زماني سال­هاي 1382 تا 1391 به روش داده­ هاي تابلويي ارزيابي شده اند. نتايج پژوهش نشان مي­ دهد از ميان شاخص ­هاي معرفي شده، تمركز صنعت، قابليت جانشيني كالا، اندازه بازار و شاخص Q توبين بر بازده سهام شركت هاي مذكور، تاثير منفي و معنادار داشته است؛ ولي موانع ورود بر بازده سهام تاثير معناداري نداشته است؛ بنابراين مي توان نتيجه گرفت شركت هاي با توان رقابتي بالا، بازده پاييني كسب كرده ­اند

One of the fundamental criteria concerning effective decision-making in the stock exchange is stock return which, on its own, possesses an information content that has been used by investors to analyze and predict financial problems. Different studies indicate that shares return will be affected by many variables, one of which is the competitive power of the product market. This study is carried out to find out the effect of the power of the product market competition on stock return of the companies accepted in the Tehran Stock Exchange. The standards of the product market competition are comprised of industry centralization index, goods replacement ability, market size, Tobins Q index, and entrance obstacles (investment intensity). In this study, a sample of 87 companies on the period of 1382 to 1392 has been selected. Considering significant meaning and relation among the presented indexes, the findings suggest that there is a significantly negative relation between industry centralization index, substitute goods capability, market size, Tobins Q index, and shares return of the firms accepted in the Tehran stock exchange. On the other hand, there is no significant relation between entrance obstacles and stock return. The results of analyses indicate that companies with high competitive power have low efficiency.