قراردادهاي آتي نفت، تعهد به بيع يا تعهد به انتقال روزانۀ وجه تضمين؟

?Oil futures contracts, obligation to selling or to daily settlement

قراردادهاي آتي نفت اين امكان را براي كليّۀ مشاركت‌كنندگان بازار فراهم مي‌كند تا از نوسان‌هاي قيمتي نفت خام مصون بمانند. جمهوري اسلامي ايران به دو دليل به ورود قراردادهاي آتي نفت به بورس انرژي نياز مبرم دارد: اولاً، درآمد كشور وابستگي شديدي به قيمت نفت دارد و بي­ثباتي قيمت نفت به ناپايداري وضعيت اقتصادي منجر مي ­شود. دوماً، بازارهاي آتي نفت، ابزارهاي لازم را براي كاهش ريسك معاملات نفتي، كاهش بي‌ثباتي، افزايش انعطاف‌پذيري و فراهم‌كردن ابعاد وسيع­تر تجاري براي پالايشگران و ساير خريداران نفت و صنايع وابستۀ آن فراهم مي‌كند؛ اما در حال حاضر، بورس انرژي، به‌دليل موانع شرعي، از اين ابزار قدرتمند پوشش ريسك نمي‌تواند استفاده كند و اين مسأله با اجراي سياست­ هاي اقتصاد مقاومتي منافات دارد. اين پژوهش با واكاوي ماهيت مالي قرارداد آتي نفت و با بررسي متعلَّق اصلي ارادۀ دو طرف قرارداد نشان مي­دهد قراردادهاي آتي به هيچ وجه از سنخ بيع نيست؛ زيرا تمليك و تحويل دارايي، مقصود معامله ­گران نيست؛ بنابراين شبهات شرعي مطرح‌شده از اساس با اين قراردادها برخورد نمي­ كند و طرح آنها ناشي از ضعف در موضوع ­شناسي بوده است.

Oil futures contracts make it possible for all market participants to remain safe against the crude oil price fluctuations. Islamic Republic of Iran needs to import oil futures contracts to energy exchange for two reasons: First, its national income is highly dependent on crude oil price and instability in oil price leads to unstable economic situation. Second, Oil futures markets provide necessary instruments to reduce risk of oil deals, reduce volatility, increase flexibility and provide broader commercial dimensions to refiners and other buyers of petroleum and related industries. But now, exchange energy, due to jurisprudential constraints, is not able to use this powerful instrument of hedging risk, and this is incompatible with the implementation of economic resistance and resilience policies .This study analyzes financial nature of oil futures contracts and investigates the intend of the parties to the contract and shows that oil futures contracts are not, in any way, type of selling or obligation to selling because the acquisition and consequently delivery of asset are not intended by parties. Therefore, all of those jurisprudential obstacles are wrong about these contracts and are caused by the poor in recognizing the issue.