عنوان مقاله :
مباني و آثار حقوقي به كار گيري ابزارهاي دفاعي در نهاد دفاع مشروع
پديد آورندگان :
اكرمي، روح الله دانشگاه قم , قياسي، جلال الدين دانشگاه قم
كليدواژه :
ابزارهاي دفاعي , حقوق جزا , دفاع مشروع , مسئوليت كيفري
چكيده فارسي :
دفاع مشروع بهعنوان يكي از علتهاي توجيهكنندۀ جرم، در صورت وجود شرايط متعددي مانند حال بودن خطر، ضرورت، و تناسب اقدام دفاعي، ممكن است موجب اباحۀ عمل بهظاهر مجرمانه شود. با وجود اين، افراد در شرايطي براي دفاع از حقوق خود در برابر تعرضهاي احتمالي از برخي ابزارها و وسايل دفاعي، مانند تلههاي انفجاري، حفر چاه در منزل يا نگهداري حيواناتي مانند سگ نگهبان، استفاده ميكنند كه در اثر آنها ممكن است آسيبهايي به كساني كه داخل چنين مكانهايي ميشوند، وارد آيد. اين اقدامات، هم از نظر مشروعيت انجام آنها و هم مسئوليت ناشي از آسيبهاي حاصل از آنها، از منظر حقوقي محل ابهام است. در نوشتار حاضر اين موضوع با ملاحظۀ مقررات موضوعه و مباني فقهي بررسي، و چنين نتيجه گرفته شده است كه نفس كاربرد چنين ابزارهايي در ملكي كه مرتكبْ حق تصرف در آن را داشته باشد، به شرط متعارف بودن، منع حقوقي ندارد، اما آسيبهاي ناشي از اثرگذاري وسايل يادشده موجب مسئوليت مدني و كيفري مرتكب خواهد شد؛ مگر آنكه شرايط مشروعيت دفاع مانند ضرورت و تناسب در آن احراز شود. همچنين در راستاي اين بحث، به بررسي تطبيق مواضع برخي نظامهاي حقوقي ديگر پرداخته شده است.
عنوان نشريه :
فقه و حقوق اسلامي
عنوان نشريه :
فقه و حقوق اسلامي