تأثير ابطال گواهينامه ثبت اختراع در اثر فقدان تازگي و گام ابتكاري بر وجوه پرداختي در قرارداد ليسانس

The Effect of Patent Invalidation in Cases of Lack of Novelty and Inventive Step on Paid Royalties in License Contract

يكي از موضوعات قابل طرح در خصوص قرارداد ليسانس اختراع، تاثير ابطال گواهينامه ثبت اختراع در موارد فقدان تازگي و گام ابتكاري بر وضعبت قرارداد است. به موجب ماده 18 قانون ثبت اختراعات طرحهاي صنعتي علائم تجاري، اثر ابطال گواهينامه ثبت اختراع از هنگام ثبت مي باشد، گويا اختراعي ثبت نشده است. با اين حال، ماده ياد شده در خصوص تاثير اين ابطال بر وضعيت قرارداد ليسانس ساكت بوده و آن را به قواعد عمومي قراردادها ارجاع مي دهد. مي توان گفت چون بهره برداري از اختراع ابطال شده براي همگان مباح بوده است، قرارداد به لحاظ فقدان عوض باطل و ليسانس گيرنده به رغم استفاده از مزاياي ليسانس مستحق استرداد وجوه پرداختي مي باشد. با اين حال بايد دانست كه ليسانس گيرنده با محاسبه هزينه دريافت ليسانس در قيمت نهايي و انتفاع از انحصار واقعي ناشي از ثبت اختراع، با استرداد وجوه پرداختي، در غير تجارتي عن تراض دارا مي شود كه از مصاديق اكل بالباطل خواهد بود. همچنين، اين امر مي تواند موجب كاهش انگيزه مخترعين براي ثبت اختراع و نيز تاخير در به چالش كشيده شدن اعتبار گواهينامه ثبت اختراع نابجا در دادرسي و ابطال آن شود. از اين روست كه در حقوق تطبيقي ليسانس گيرنده اي كه از مزاياي ليسانس بهره مند بوده نمي تواند مدعي فقدان عوض شده استرداد وجوه پرداختي را درخواست كند كه پيشنهاد مي گردد در اصلاح قانون يادشده اين امر مورد توجه بيشتري قرار گيرد.

A problem that could be posed regarding patent license contract is the effect of patent invalidation in case of lack of novelty and inventive step. Under article 18 of Patents, Industrial Designs and Trademarks Act, the effect of patent invalidation on the basis of lack of novelty and inventive step is from registration, that is, there was no patent. It can be said that since the use of voided invention was free for all, the contract is invalid for the lack of consideration and hence, licensee can be restituted the paid royalties although he benefited from license advantages. However, it should be noted that licensee that calculated license cost in final price and benefited from real monopoly, by restitution of paid royalties, enriches in non- agreed trade which is an example of akle-bel-batel. Also, it can reduce inventors motive to register their inventions and also delay the challenge of the invalidity of improper patent in a court and its invalidation. From comparative law perspective, licensee who had benefited from license advantages, cannot ask restitution of paid royalties and it is recommended to be considered in the said Act amendment.