مكان‌يابي محل دفن پسماند شهري شهر قزوين با استفاده از روش AHP در محيط نرم‌افزار ArcGIS

Landfill Site Selection for Urban Hysteresis of Qazvin City using the AHP in ArcGIS Software

افزايش روزافزون جمعيت شهري و توسعه منطقه ­هاي شهري، افزايش مصرف مواد داراي پسماند تجزيه ناپذير و بسياري از دورريزهاي ديگر زندگي ماشيني و مدرن سبب توجه بيش­تر مديران شهري به پسماندها شده است. اثرات مخرب محيط زيستي، اقتصادي و اكولوژيكي محل­ه اي دفن سبب توجه بيش­تر به انتخاب محل دفن مناسب براي پسماندهاي شهري شده است. هدف از اين پژوهش، پيشنهاد بهترين مكان براي دفن پسماندهاي شهري شهر قزوين مي ­باشد. در مطالعه حاضر نخست معيارها و اصول مكان ­يابي محل دفن پسماندهاي شهري بر اساس منابع معتبر بيان شده است و سپس لايه­ هاي اطلاعاتي نظير خاك­شناسي، زمين شناسي، آبراهه، نقاط شهري و روستايي، اقليم، جاده ­ها و ... براي شهر قزوين معرفي شدند. با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) و بهره­ گيري از لايه­ هاي اطلاعاتي از طريق وزن­گذاري لايه‌ها با استفاده از روش AHP در محيط نرم افزار10.3 ArcGIS، اطلاعات و نقشه ­ها تهيه شده ­اند. بر اساس نقشه ­ها و لايه­ هاي ايجاد شده، مكان­هاي مستعد براي دفن بهداشتي در 5 كلاس مشخص شدند و زمين­ه ايي با مساحت 70 هكتار به بالا را از ميان زمين­ه اي كلاس پنجم جهت بهترين مكان براي دفن پسماند در بازه 40 ساله پيشنهاد شد. با تقسيم شهرستان قزوين به 4 منطقه، مكان­ هاي مناسب دفن براي زباله­ هاي شهرها و روستاهاي هر منطقه معرفي گرديد. براساس نتايج تحقيق مشخص شد محدوده مركزي و شمالي شهر قزوين به دليل نفوذپذيري كم و جنس خوب خاك، كاربري اراضي مناسب، فاصله و حريم مناسب از رودخانه ­ها، گسل­ ها، شهرها و روستاها، دسترسي و نزديكي به جاده­ هاي ارتباطي، اقليم خشك مي ­تواند مناسب ­ترين مكان براي دفن پسماند شهري پيشنهاد شود.

The daily increase in populationand urban development، increasing consumption of undegradable materials and many other of mechanical and modern life aspects have caused to managers pay more attention to the issue of wastes. According to the environmental، economic and ecological impacts، choosing landfill must be done carefully and during a scientific process. This study was aimed to suggest the best places for municipal urban solid waste disposal in Qazvin. This investigation is an applied research using descriptive-analytical methods and was aimed to determine appropriate location for waste landfilling of Qazvin city. For this purpose، the Analytic Hierarchy Process (AHP) and ArcGIS 10.3 software was used. Accordingly and given the required parameters for choosing the optimal site that have an important role in site selection such as Soil، Geology، Rivers، Roads، Cities and Villages points، Climatology، Roads etc.، the AHP model was performed and the target areas were identified for landfill in Qazvin city. According to the maps and layers created، Potential areas for wastes disposal have been identified in 5 classes and were chosen Lands with an area of above 70 hectares from lands in fifth grade and for the best place to landfill in the range of 40 years old. Based on the results، the suitable area for landfill was diagnosed in central and northern parts of the Qazvin city cause of low permeability soil، suitable land use، suitable distance and good buffer from rivers، the distance from faults، cities and village، proximity to road access and communication and dry climate.