دست‌يابي به توسعه پايدار از منظر حقوق بين الملل محيط زيست

Achieving sustainable development from the perspective of international environmental law

هرچند انسان ساليان متمادي از طبيعت به عنوان ابزار و بستر توسعه استفاده كرده، اما توسعه افسار گسيخته پس از انقلاب صنعتي چنان آثار مخربي بر كره زمين باقي گذاشته كه نه تنها انتخاب همان روش ها از سوي كشورهاي فقير براي توسعه به دليل پايين آمدن ظرفيت هاي منابع طبيعي ناممكن است بلكه در شرايط امروز، خودخواهانه مي نمايد. از اين رو، چند دهه اي است كه «توسعه پايدار» به عنوان يك راه حل ارايه شده است. از سويي، حقوق محيط زيست ابزار مهمي براي نظارت و مديريت توسعه پايدار است. اين حقوق در تعيين خط مشي هاي حفاظتي محيط زيست و همچنين استفاده معقولانه و پايدار از منابع طبيعي موثر است. بيانيه هاي استكهلم 1972، ريو 1992، ژوهانسبورگ 2002 و ريو + 20، دست يابي به توسعه پايدار را مستلزم حفاظت از محيط زيست عنوان نموده و خواستار جهت­گيري حقوق بين الملل محيط زيست در راستاي مفهوم توسعه پايدار گرديده است. اما عملآ مشاهده مي شود كه توسعه پايدار با چالش­ هايي در سطح جهاني مواجه است كه يكي از مهم ترين اين چالش ها تقابل ميان توسعه و محيط زيست در كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه است. يكي از مهم ترين منابع مورد اتكاء براي مقابله با اين خطرات و تنظيم رفتار تابعان حقوق بين الملل، حقوق بين الملل محيط زيست است. از اين رو، در اين مقاله تلاش مي شود دست يابي به توسعه پايدار با پرداختن به اسناد الزام آور و غير الزام آور در حوزه حقوق بين الملل محيط زيست، مورد بررسي قرار گيرد.

For many years، humanity has used the nature for its development، but unbridled development after industrial revolution has left such a destructive effect on the planet that not only the same methods by poor countries for development are impossible، but it seems selfish action also in today's conditions. Hence، in recent decades sustainable development is presented as a solution. On the one hand، environmental law is an important key for supervision and management of sustainable development. These rights are effective in determining policies and environmental protection measures as well as rational and sustainable use of natural resources. Declarations of Stockholm 1972، Rio 1992، Johannesburg 2002 and Rio+20 have been mentioned that achieving sustainable development requires environmental protection and orientation of international environmental law is in line with the concept of sustainable development. But in practice، it seems that the sustainable development faces with challenges at the global level. One of the most important of such challenges is the contrast between development and the environment in both developed and developing countries. One of the most dependable sources to deal with these threats and regulate the behavior of international law followers، is international environmental law. Therefore، this article attempts to analyze the binding and non-binding instruments in the field of international environmental law for achieving sustainable development.