قانون قابل اعمال برتعهدات غيرقراردادي در مقررات متحدالشكل رم دو (2007) و حقوق ايران

The Applicable Law on Non-contractual Obligations in the Uniform Rules of Rome II (2007) and the Law of Iran

تعهدات غير‌قراردادي، در كنار تعهدات قراردادي، قسمت اعظم تعهدات حقوقي را تشكيل مي دهند و از نظر تعارض قوانين، قاعده حل تعارض خاصي را دارند. بحث تعارض قوانين و تعيين قانون حاكم بر دعوي در تعهدات غيرقراردادي، زماني پيش مي آيد كه در وقوع آن يك يا چند عنصر خارجي دخالت داشته باشند. از جديدترين ابتكارها حقوق اروپايي در زمينه تعارض قوانين در تعهدات غيرقراردادي و تعيين قانون حاكم بر آن كه در سال 2007 به تصويب رسيده است، مقررات موسوم به مقررات رم دو مي‌باشد. در اين مقررات قانون محل وقوع خسارت به عنوان قاعده كلي قانون قابل اعمال بر تعهدات غيرقراردادي تعيين شده است. در سيستم حقوقي ايران در مورد تعهدات غيرقراردادي هيچ‌گونه قاعده‌اي وجود ندارد. لذا قاضي ايراني در خصوص تعيين قانون صالح، به جهت فقدان قاعده حل تعارض با مشكل جدي مواجه خواهد شد. در اين مورد بعضي معتقد به قانون محل وقوع حادثه مي‌باشند و نظر ديگر به لحاظ فقدان نص صريح در اين زمينه به اجراي قانون مقر دادگاه تأكيد دارد. در حقوق ايران مي‌توان با تنقيح ملاك از برخي مواد قانوني، نظريه قانون محل وقوع حادثه را تحت شرايطي پذيرا شد. مقرره رم دو كه اولين سند بين‌المللي (منطقه‌اي) در زمينه قانون قابل اعمال بر تعهدات غيرقراردادي مي‌باشد، و همچنين به طور خاص به موضوع مربوط است، مورد مطالعه قرار مي‌گيرد.

Non-contractual obligations، along with contractual obligations، form a large part of the legal obligations and، in aspect of conflict of laws، constitute a conflict resolution rule. The conflict of laws and the determination of the law governing non-contractual obligation arise when one or more foreign elements interfere. The most recent initiative in European legislation on conflicts of laws in non-contractual obligations was passed in 2007 which is known as the Rome II. In these regulations، law of the place of the damage is accepted as the general rule of law applicable to non-contractual obligations. Therefore، the Iranian judge faces a big problem in determining the applicable law، because Iranian legal system has not any rule in regard to the non-contractual obligations. In this case، some believe in the applicability of the law of the place of the incident. The other view is that، because of the lack of an explicit statute، the applicable law is the law of the court seat. In the Iranian law، we believe that the law of the place of the incident can be accepted as the applicable law. As well as this point، we will consider the regulations of the Rome II، as the first international document related to the non-contractual obligations.