بررسي مقايسه اي تكوين اندام هاي زايشي(پرچم وتخمك) درمرزنجوش وحشي Origanumvulgare

Comparative study on the developmental stages of reproductive organs (ovule and pollen grains) of Origanum vulgare L

مطالعات تكويني و رويان شناختي جايگاه ويژه اي در علم گياه شناسي دارد. در اين پژوهش چگونگي تكوين تخمك و دانه گرده در يك گونه از سرده مرزنجوش به نام مرزنجوش وحشي(Origanumvulgare)مورد بررسي قرار گرفت. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده،در FAA96 تثبيت و در الكل 70% نگهداري شد.نمونه ها پس از قالب گيري در پارافين با ميكروتوم برش گيري شدند.رنگ آميزي با هماتوكسيلين و ائوزين انجام گرفت و لام هاي تهيه شده از مراحل مختلف تكويني با دقت با استفاده از ميكروسكوپ نوري بررسي گرديد.بر اساس نتايج حاصل از اين بررسي، تخمدان از نوع فوقاني و چهار حجره اي مي باشد.در هر حجره تخمدان يك تخمك واژگون قرار دارد و در كيسه روياني نيز رويان هاي كروي،قلبي،اژدري و لپه اي مشاهده شد.برش گيري ميكروتومي اندام هاي زايشي نشان داد كه لايه هاي تشكيل دهنده ديواره بساك از خارج به داخل عبارتند از اپيدرم، لايه مكانيكي، لايه گذر و تاپتوم. تاپتوم در ابتداي تكوين دانه گرده از نوع ترشحي و در اواخر نمو دانه گرده از نوع پلاسموديومي ميباشد.تترادها از نوع چهار وجهي (تتراهدرال) است.پس از بررسي دانه گرده به روش استوليز و مشاهده با ميكروسكوپ الكتروني نگاره مشخص شد كه دانه گرده داراي منظره قطبي شش وجهي و منظره استوايي بيضي شكل هستند.دانه گرده ها داراي شش شياراند و تزئينات سطح دانه گرده ها از نوع مشبك چاله داراست.نسبت طول محور قطبي بر طول محور استوايي(P/E) در مرزنجوش وحشي 1/13 است.

In botanical science developmental and embryological studies are especially important. In this research, developmental stages of pollen grains and ovules were studied in an Origanum genuse, Origanum vulgare. The flower and buds in different developmental stages were removed, fixed in F.A.A, stored in 70% ethanol, embedded in paraffin and sliced with a microtome. Staining was done with Hematoxilin and Eosin. The prepared slided from different developmental stages were studied carefully using a light microscope. The results showed that ovaries were hypogyny type and have four loccules with axile type of placentation. In every locules one ovule, and in embryo sac globular, heart shape, torpedo and cotyledonary embryo were observed. In the anther wall four layers were observed: epiderm, middle layer, mechanical layer and tapetum (from outer to inner layer). In the early stage of pollen development, tapetum was secretory layer then in the late pollen developmental stages becom plasmodium. Tetrads were tetrahedral type. Mature Pollen grains in equatorial view were elongated, elliptic to rectangular-obtuse, and in polar view they were spheroidal, hexahedron-obtuse or hexahedron. The pollen grains were 6-pericolpate that stretches along the equatorial face and narrowing at the poles. The ornamentation of exine surface was reticulate-faveolate. The P/E ratio (Polar axis/Equatorial axis) was 1.13.