ارزيابي خطر فلزات سنگين جيوه، كادميوم، سرب و آرسنيك در دو گونه ماهي شيربت (Tor grypus) و سياه ماهي (Capoeta capoeta) در رودخانه حله بوشهر

Risk assessment of the heavy metals mercury, cadmium, lead and arsenic in the two species fish Tor grypus and Capoeta capoeta in Helle River from Bushehr

امروزه آلاينده هاي زيست محيطي فلزات سنگين توجه محققان بسياري را به خود جلب كرده است و به عنوان يكي از عوامل مهم تهديدكننده انسان در بسياري از مناطق محسوب مي شوند. اين تحقيق در سال 1393 به منظور تعيين و مقايسه ميزان فلزات سنگين جيوه، سرب، كادميوم و آرسنيك در دو گونه سياه ماهي (Capoeta capoeta) و ماهي شيربت (Tor grypus) در رودخانه حله استان بوشهر انجام شد.60 قطعه ماهي به صورت تصادفي از روخانه حله صيد شدند. ميزان فلزات سنگين در عضله ماهيان پس از عمليات هضم شيميايي، توسط دستگاه جذب اتمي پركين المر مدل 4100 تعيين شد. دامنه غلظت فلزات سنگين جيوه، سرب،كادميوم و آرسنيك در دو گونه ماهي به ترتيب 0/0755-0/0604، 0/255-0/213، 0/134-0/108 و 0/142-0/109 ميلي گرم در كيلوگرم بود. ميزان سرب در عضله دو گونه ماهي شيربت و سياه ماهي نسبت به ساير فلزات سنگين بالاتر بود. همچنين پايين ترين ميزان فلز مربوط به عنصر جيوه بود. ميزان فلزات سنگين كادميوم، سرب، آرسنيك و جيوه در عضله ماهي شيربت نسبت به عضله سياه ماهي بالاتر بود. ميزان فلزات سنگين در عضله اين دو گونه ماهي در مقايسه با استانداردها نظير سازمان بهداشت جهاني، سازمان غذا و داروي آمريكا، وزارت كشاورزي ـ شيلات انگلستان و انجمن ملي بهداشت و سلامت استراليا پايين تر بود. به طور كلي ماهي شيربت و سياه ماهي رودخانه حله استان بوشهر جهت مصرف انساني مشكل خاصي ايجاد نمي كند، اما براي كودكان خطرناك مي باشد.

Nowadays environmental pollutants, heavy metals attracted many researchers as one of the most important factors are threatening humans in many areas. The present study was done in order to determine concentrations of heavy metals, He, Pb, Cd and As in the two species fish Tor grypus and Capoeta capoeta in Helle River from Bushehr in 2014. In this research 60 samples of fish were prayed from Helle River. Evaluation of heavy metals was occurred by atomic absorption Perkin Elmer 4100. The concentration of heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic in two fish species were 0.0604-0.0755, 0.213-0.255, 0.108-0.134 and 0.109-0.142 mg/kg. In this study, the risk index heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic about Tor grypus and Capoeta capoeta fish consumption by adults was lower than 1, but risk factor for mercury, cadmium and lead for children was higher than more 1, respectively. Concentration of Pb in two fish species was higher than more other metals (P<0.05). Also it was the lowest metal content of the mercury. Concentration of heavy metals mercury, lead, cadmium and arsenic in muscle of Tor grypus was higher than more Capoeta capoeta. Concentration of heavy metals in muscle of the two species fish was lower than comparison of WHO, FDA, MAFF and NHMRC.