بررسي تكويني اندام هاي رويشي و زايشي شاهدانه ( Cannabis sativa L. )

The developmental study vegetative and generative organs of Cannabis sativa L

گياه شاهدانه با نام علمي Cannabis sativa L. از تيره ي Cannabaceae يكي از مهمترين گياهان نهاندانه دو لپه اي است و به دليل داشتن پتانسيل توليد فرآورده ها ، محصولات دارويي و صنعتي در برخي از كشورها از لحاظ اقتصادي بسيار با ارزش مي باشد.اين گياه گسترش جهاني داشته و در بسياري از مناطق ايران، گونه هاي با ارزش اندميك دارد. بررسي اندام هاي رويشي شامل ريشه، ساقه، برگ و دمبرگ با تثبيت نمونه ها در محلول اتانول و گليسيرين و تهيه ي برش دستي و رنگ آميزي مضاعف آبي متيل-كارمن زاجي انجام شد. بررسي ساختار مريستم رويشي راس ريشه و راس ساقه و همچنين گل هاي نر و ماده با استفاده از تثبيت نمونه ها در تثبيت كننده FAA و برش گيري با دستگاه ميكروتوم و مشاهده با ميكروسكوپ نوري انجام و از نمونه هاي مناسب، عكس تهيه شد. در برخي از نمونه ها، رنگ آميزي توسط هماتوكسيلين-ائوزين انجام شد. ساختارهاي اوليه و ثانويه ريشه، ساقه، دمبرگ، برگ، گل آذين، گره، مريستم رأس ريشه و ساقه، تشابه به دو لپه اي ها را نشان دادند. در مورد گل هاي نر و ماده ي گياه شاهدانه، همانند ديگر گل هاي بازدانگان نيز وضعيت به همين صورت است. بر اساس يافته هاي تشريحي، شباهت صفات بين اين گياهان و ديگر بازدانگان را مشاهده كرديم.

Cannabis sativa L., belongs to the cannabinaceae family. It is important in dicotyledonous plants, because of potential products, pharmaceutical and industrial products in some countries is economically very valuable. Also, this plant has a global spread and has endemic species in many parts of Iran. The vegetative and generative organs were cut and fixed in glycerin and ethanol. The young Root and shoot apical meristem were sampled at different developmental stages. Samples were fixed in FAA and sliced using a microtome. Staining was carried out with Eosin and Haematoxylin. The primary and secondary structures of root, shoot and structure of petiole, leaf, inflorescence, axil, Root and shoot apical meristem showed similarity to dicotyledons, also about male and female flowers of Cannabis sativa L., the sameness of the other angiosperm flowers. Based on the anatomical findings, we observed a characteristics similarity between this plant and other angiosperms.